Hermann Hesse Çok çok az kitaba kitabı bitirmeden önce yazarım ama bu kitap kusurlarından ve başarılarından mütevellit konuşulmayı hak ediyor
Hesse diğer romanlarında üsluben çok matah bir yazar olmayıp yapısal bir bütünlükle romanlarını çok yüksek seviyelere çıkartsa bile geç dönem işlerinden biri olduğundan sanırsam iki anlamda da sıkıntılı bir bir iş çıkartmış
öncelikle bunun bir inceleme olmadığını anlamayacak akli edimleri yetersiz kişilere söyleyecek bir lafım yok artık anlamışlardır zaten
gözüme çarpan bu kusurlardan en baskını kurgusal yetersizlik demek doğru olur en nihayetinde yazdığı şey bir roman deneme değil dostoyevski bile düşüncelerini aktarırken bu denli bir tembelliğe kalkışmıyor çünkü hesse bildiğiniz deneme yazıp roman süsü vermeye kalkmış roman yazmaya uğraşmamış
kitap deneme bağlamında bir değerlendirmeye alınıp safi içeriksel değerlendirmeye tabi tutulacak olursa ise ortada edebiyatın zirve işlerinden bir tanesi var hesse çizmek istediği insan profilini çok güzel bir şekilde soyutlamış ve bunu nesnelleştirip gerekçelendirmiş üstüne de bu profilin bir soyutlama olduğunu irdelemiş
ama bu kitabı bir roman olarak değerlendirmeye alırsak ortada çok bariz kusurlar var birincisi bu profil soyutlamasının refleksif doğasını irdelemediğinden sonuç olarak anlatısı edebi çekiciliğini iyiden iyiye yitirtmiş yetmediği gibi kitabın bir kısmındaki düşünceleri adeta bütüncül olarak gereksiz kılmış
ikinci en büyük kusur ise romandaki yapısal bozukluk post modern roman olduğunun bilincindeyim de abi bu nasıl bir yapı gözünü seveyim siddhartha ve çarklar arasında ne kadar enfes bir yapı kurmuşken bu kitapta resmen birbirine uymayan parçaları zorla birbirine yapıştırmaya çalışıp başarısız olmuşsun anlatıyı kesip ana karaktere geçip bir daha anlatıyı kesmenin istemsizce bunu bir romana çevirme gayesinden ibaret olmadığına beni ikna edemezsin
son olarak bir diğer göze çarpan kusur ise sembolik anlatının çizgisinin yeteri kadar net çekilememesi evet hesse bu tarz bir anlatının nerelerde başladığını bize söylüyor ama nerede bittiğini söylemiyor bir yerde işi adeta bulmaca çözmeye çeviriyor burada şunu mu demek istedilerden ağzınızdaki estetik tat eriyip gidiveriyor kafka da sembolik anlatı yapar poe da yapar ama bunun sınırı nettir yazar bunu anlatı çapında yapmasa da kurgu bazında bize aktarmasını bilir
içeriksel olarak ise beni yerden yere çarptı diyebilirim kitabın sadece bu yönüyle bile bir çok yazarın katman katman üstüne olduğu bir gerçek üzücüdür ki başyapıt düzeyinde bir içeriğe sahip olsa bile bunu aktarma konusunda vasat düzeyde kalmış oysa bunu düzgün yapabilseydi elimizde edebiyatın en iyisi dedirten bir iş daha olurdu kısacası hesse işin zeka gerektiren yerinde başarılı olup yetenek gerektiren yerinde başarısız olmuş
tamamen beğenime göre bir puan vermem gerekirse 6/10 olur
