Hücrenin çekirdeğinde yer alan dNA, yine orada mesajcı RNA'ya dönüşür. Bu mRNA, çekirdekten hücrenin ana gövdesi olan sitoplazmaya ilerler ve burada proteine ya da polipeptide çevrilir. Polipeptidler proteinleri oluşturur;
bazı proteinlerde birden fazla polipeptid vardır. Ör n eğin atardamarlarımızda ve toplardamarlarımızda dolaşan hemoglobin, yukarıda da belirtildiği üzere, ikisi bir tür (alf a hemoglobin), ikisi başka tür (beta homoglobin) olmak üzere dört polipeptidden oluşur. Proteinler aminoasit zincirleridir. Yirmi tür aminoasit vardır. Nükleotid diziliminde aktarılan dNA bilgisi bir aminoasit dizilimine çevrilir.
Bu noktada proteinlerin yirmi farklı türde aminoasit ten oluştuğunu hatırlamakta fayda var. Dört harfli dNA ve dört harfli RNA dilinden proteinlerin yirmi harfli diline çeviri nasıl gerçekleşir? İşin sım, mRNA'dan bir seferde üç harfin okunuyor olmasıdır. Üç ardışık harfin her biri ne "üçlü" ya da "kodon" denir. Örneğin AGC üçlüsü serin olarak okunurken, AUG üçlüsü metiyonin olarak okunur.
Serin ve metiyonin 20 aminoasitin ikisidir. Dörttür harfin (nükleotid) 64 muhtemel üçlü kombinasyonu (kodon) vardır. Dolayısıyla genetik kod artıktır; bazı aminoasitler birkaç tür aminoasit tarafından kodlanıır. Örneğin serin, AGC'ye ilaveten AGU üçlüsüyle de kodlanır.
İki tür protein vardır. Bazıları organizmaların önemli yapısal bileşenleridir; örneğin kollajen, kemiğin ana protein bileşenidir. Bazı proteinler enzimdir; bunlar , bütün organizmalarda kimyasa l reaksiyonlara dolayı mda bulunan katalizörlerdir. Enzimler hücrelerin içinde yaşanan bütün canlı süreçleri dolayımlayan moleküler makineler olarak görülebilir; yani enzimler bir maddenin diğeriıw dönüşümünde katalizör işlevi görür Muazzam etkilı ırnı kineler olan enzimler, insan elinden çıkma makinelerin en iyilerinden binlerce, milyonlarca kat daha etkilidir.
Nanoteknolojinin amacı, enzim görevi görebilecek mole küller tasarlamak ve şu an beşeri sanayi lerde (enformasyon teknolojileri dahil) kullanılan makinelerden katbekat etkili ürünler üretmek için enzime benzeyen bu makine lerden yararlanmaktır. Hücrelerdeki kimyasal ürünlerin çoğu, her biri farklı bir enzimin katali z e ettiği bir dizi zincirleme reaksiyonun sonucudur. Proteinlerin yapısını açıklayan genetik bilgi her durumda DNA'nın nükleotid diziliminde cısimleşir; bu, biyolojik kalıtımın aslına sada katim açık l adığı gibi, evrimi de dNA mutasyonlar ı nın bir sonucu olarak açık l ayan moleküldür.
·
17 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.