Halide Edip'in Salihli'ye giriş tasvirleri de canlıdır:
"Uzaktan Salihli göründü. Bu aralık bir kumandan otomobili geçiyordu. İçinden birisi seslendi:
"- Onbaşı, Salihli'ye benimle beraber gel!
"- Arkadaşlarımı bırakamam, siz de bunu istemezsiniz!
"- İsterim. Ben de eski arkadaşınızım…
Bu, Kemalettin Sami Paşaydı. Ordudaki kanaate göre Kemalettin Sami Paşa, her atılan kurşuna mutlaka hedef olur. Kemalettin Sami Paşa, on sekiz yerinden yaralanmış bir askerdi… Tam o aralık önümüzdeki ağaçların arasından silahlar atılmağa başladı. Salihli de, hâlâ dumanlar tüten bir yangın yeri halindeydi…
"O gün karargâha gittiğim zaman, Mustafa Kemal yemek yiyordu. Beni de yemeğe davet eti. Paşalar, İzmir'e girmek için yapılacak hazırlıkları konuşuyorlardı.
"Bunlar görüşülürken, İzmir Körfezinde Edgard Quinet adlı gemiden bir mesaj alındı. Yabancı konsoloslar İzmir'i Türk ordusuna teslim edeceklerini bildiriyorlar ve Mustafa Kemal'den, görüşülmek üzere nereye ve hangi kumandanın gönderileceğini soruyorlardı. Hristyan halkın korunması için de bazı ricaları vardı…
Yabancı konsolosların İzmir'i Türklere vermesi gibi şeyler Gazi'yi sinirlendirmişti. Yumruğunu masaya vurdu:
"- Kimin şehrini kime veriyorlar!"
diye bağırdı.
Gazi Mustafa Kemal'in eline, nerdense ve nasılsa ilk gazeteler Salihli'de geçti. İzmir'deki konsolosların kendisinden bir elçi istedikleri gündeydi. Bir "Times" ve bir de "Daily Telgraph" nüshaları. Giriştiği hareketin Avrupa'dan görünüşünün ilk tepkilerini bu gazetelerden öğrendi.
Ünaydın'a göre, bu gazeteleri okuduktan sonra, Mustafa Kemal'in hükmü şuydu:
"Zavallı Lloyd George, yarın ne olacak? Yıkılacak! O ve daha onun gibiler…"
Gerçi sonra öyle de oldu² Yunanlılar ise bütün suçu, daha ilk bozgunda Lloyd George'a yüklüyorlardı. Halide Edip şunları nakleder:
"Esir kampları Lloyd George'a lânet ediyorlardı. Birbiriyle kavga eden
Venizelistlerle Konstantinistler de:
- Kako Hronis nahis Georgis!…
nakaratında beraberdiler. Kadınların, Hristiyan yerlilerin, ellerini kaldırarak, Lloyd George'a küfrettiklerini söylüyorlardı…"
Sayfa 505 - Remzi KitabeviKitabı okudu
·
139 görüntüleme
² Ruşen Eşref şunları da yazar:
"O geceden 22 yıl sonra Lloyd George öldüğü zaman, Times'in ikinci sayfasını baştan başa onun hayatına, eserine ve zaferine hasreden makalede 'Lloyd George'u bir daha kalkmamak üzere Mustafa Kemal devirmiştir.' sözlerini de okudum."
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.