Türkçülüğün Esasları, Yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçi, Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmış, "Türk milliyetçiliğinin babası" olarak da anılan, düşünce ve sanat yaşamımızda Türkçülük akımını ve Milli Edebiyat dönemini başlatan yazarımız, Türk düşünce, kültür ve siyaset tarihinin önemli simalarından olan
Ziya Gökalp''in 1923 yılında yayımladığı, Türk milliyetçiliğinin tüm fikir ve tekliflerini bir sistem bütünlüğü içinde ortaya koyan,
Ziya Gökalp’ın araştırmaları ve incelemelerinden elde ettiği, yazarın değişik zamanlarda yazmış olduğu denemelerden derlediği sosyolojik bir eserdir. Türk milliyetçilerinin temel eserlerinden birisi sayılır.
Ziya Gökalp,Türk Milliyetçisi olan Mustafa Kemal Atatürk'ün de büyük ölçüde etkilendiği, yaptığı devrimler ve kurduğu Türkiye Cumhuriyeti'nin perde arkasındaki entel güçlerden birisidir.
Ziya Gökalp, Türk milliyetçiliğinin temellerini attığı bu çalışmasında, “yakın planda Türkçülük, uzak planda Turancılık” prensibiyle adlandırdığı mefkûresini en ince detaylarıyla okura aktarıyor. Cumhuriyetin kuruluş aşamasında bir arayış içerisine giren Türk milletinin kim olduğu, nereden geldiğini ve nereye gitmesi gerektiği sistematize edilerek bütünlük içinde okura sunuluyor. İlk çıktığı günden beri büyük bir ilgiyle okunan Türkçülüğün Esasları, hâlâ öneminden bir şey kaybetmeden okuyanlara ilham ve ülkü kaynağı olmaya devam ediyor.
Türkçülüğün Esasları adlı eseriyle "Türk milletindenim" demenin ne demek olduğunu, Türk milletinin kim olduğunu, nereden geldiğini ve nereye gitmesi gerektiğini öğreten bir ilk öğretmendir.
Bu çabalarıyla Türk milliyetçiliğinin zeminini de hazırlayan Gökalp, kendisine kadar dağınık bir halde gelen düşünceleri bir araya getirerek, gerçek anlamını bulan bu düşünceye Türkçülük adını vermiş ve milletin bundan sonra gideceği yolu tayin etmiştir.
İmparatorluktan Millî-Devlete geçiş döneminde yaşayan Gökalp'ın, insanların kafalarının karışık olduğu bir dönemde, bu karışıklığa çözüm bulmak amacıyla Türk toplumu ve kültürü üzerine yaptığı sosyolojik, kültürel ve siyasî değerlendirmeler geçerliliğini bugün de muhafaza etmektedir.
Ziya Gökalp, Türkçülük" düşüncesini sistemleştirdi. Milli edebiyatın kurulması ve gelişmesinde önemli rol oynadı. Ziya Gökalp önce Turancılık sonrasında Oğuzculuk daha sonra ise Türkiye Türkçülüğü fikirlerinin destekçisidir. Mustafa Kemal Atatürk kendisinden "Bedenimin babası Ali Rıza Efendi, hislerimin Namık Kemal, fikirlerimin babası Ziya Gökalp’tir" diyerek söz etmiş, fikirlerini, milliyetçi düşüncesini benimsediğini belirtmiştir.
