Balzac, bu nasıl bir ifade gücüdür!Herkese selamlar,
İncelememe spoiler uyarısıyla başlayayım.
İlerleyen kısımlarda kitap içeriği ile ilgili ciddi bilgiler olacaktır. Kitabı okumadıysanız tadınız kaçmasın:)
Önce kısaca bir yazara değinmek istiyorum. Balzac 1799’da kitabımızın da geçtiği Fransanın Tours şehrinde doğmuş. Annesi kendisini bir türlü kabullenememiş ve hiç sevgi göstermemiştir. 7 yaşına kadar iki farklı ailenin elinde büyümüş, 7 ile 14 yaş arası ise yatılı okullarda kalmış ve bu süreçte ailesi onu çok az görmeye gelmiştir.
İşte böyle kötü bir çocukluk geçiren Balzac bunu kitaplarına da yansıtmıştır. Kitabımızın ana karakteri Felix yazarımızdan otobiyografik izler taşır.
“Çocukluğum, uzun süren bir hastalık gibi geçti.”
der Felix ve bunu yazarın hikayesini bilip okuduğunuzda içinize daha da işler.
Ayrıca Felix de tıpkı Balzac gibi hep kendinden yaşça büyük kadınlara aşık olur ve ilişkilerinde hep anne şefkati arar aslında.
Şimdi biraz kitabın içine girelim:
Felix yukarda da bahsettiğim gibi ailesi tarafından sevilmeyen, hor görülen bir çocuktur. Eğitimini tamamladıktan sonra Paris’teki siyasi olaylardan uzak durması için taşradaki bir aile dostlarının yanına gönderilir. Burada, daha önce bir baloda görüp aşık olduğu fakat hiç tanımadığı o güzeller güzeli kadını görür ve arkadaş olurlar: Henriette…
Henriette, mutsuz bir evliliği olan iki çocuklu bir kadındır. Kocası anlayışsız, kendisine sürekli manevi işkenceler eden bir adamdır. Çocukları doğduklarından beri hastadırlar ve kadın kendini tamamen ailesine adamış bir anne profilindedir.
Felix kendinden yaşça büyük bu kadına İlahi bir aşkla bağlanır. Aslında bu aşk bana sanki Felix’in kendi annesinde göremediği; Henriette’nin o muhteşem anneliğine, anne şefkatine aşık oldu gibi hissettirdi zaman zaman. Çünkü Felix’in aşkı cinsellikten, dünyevi hazlardan öte manevi, ilahi bir aşk gibiydi.
Yazar kitapta karakterimizin iç dünyasını, aşkını öyle güzel tasvir etmiş, öyle güzel betimlemiş ki mest oldum okurken…
Ahh Henriette…
Bu kadın bambaşka bir karakter, bambaşka bir insan. Hayatının başından sonuna kadar tam bir azize gibi yaşadı ve öyle öldü…
Ama ben iç dünyasını tam olarak çözemedim, anlayamadım.
Başından beri Felix’i oğlu gibi gördüğünü sandım, hatta ilerde kızıyla Felix’i evlendirme planları vardı fakat kitabın sonunda anladık ki Felix’i inanılmaz tutkulu bir aşkla seviyormuş fakat kocasına, ailesine ihanet edemediği için, günaha girmemek için aşkını kalbine gömmüş…
Paramparça ettin beni Henriette…
Kitap Henriette üzerinden aşk, erdem, sadakat, vefa, annelik, aile, koca gibi bir sürü kavramı sorgulatıyor aslında. Bu bakımdan çok değerli bir kitap olduğunu düşünüyorum.
Bir de Lady Dudley diye bir karakterimiz var… Zengin, şımarık, evli ve çocuklu bir İngiliz kadınıdır ve Felix’e aşık olur. Felix’in başka bir kadına olan delicesine aşkını bilmesine rağmen onu birlikte olmaya ikna eder ve böylece ilişkileri başlar. Bu birliktelik Henriette’nin sonunu getirecektir…
Bu arada yazarımız, Lady Dudley ve Henriette üzerinden Fransız ve İngiliz kadınlarını karşılaştırmış ve İngiliz kadınlarını baya bir eleştirmiş. Bu da kitabın ilginç kısımlarından biriydi bana göre.
Kitap bir aşk kitabı olarak görülse de beni en çok etkileyen şeyler aşk değil karakterlerin derinliği, iç dünyasıydı. Bir psikoloji kitabından alabileceğimiz derslerden çok daha fazlası vardı bu kitapta. Henriette’nin aşkını 200 sayfa hiç belli etmemesi ama Felixi başka bir kadınla görünce dayanamaması ve kederinden ölmesi… Henriette’nin psikolojisini öyle güzel ifade etmiş ki Balzac yani ne desem az kalır. Ama buna rağmen ben kadının iç dünyasını tam anlamıyla çözemedim, belki ilerde tekrar okursam daha iyi anlayabilirim:)
Şuna da değinmeden geçemeyeceğim: Henriette’nin Felix’e yazdığı ilk mektup şaheser gibiydi. Balzac kendi gözlemlerini, hayat tecrübesini öyle ustaca öyle güzel yazmış ki günümüzde bile hepimizin okuyup dersler çıkartıp, hayatımıza yön verebileceğimiz nitelikte bence. Ve bunu düzgün bir eğitim almamış bir kadın karakter üzerinden yazması daha çok hoşuma gitmesine neden oldu :))
Bu arada kitap aslında Felix’in o sıralar aşık olduğu Natalie adındaki kadına hayatını anlattığı bir mektuptur. Natalie de kitabın sonunda Felix’e kısa bir cevap verir. Bu cevap beni çok şaşırttı çünkü Felix’e acımasını, merhamet etmesini beklerken kız çok gerçekçi bir şekilde Felix’e hatalarını, aldığı yanlış kararları söyleyip onu terk ediyor. Bu da ters köşe olması bakımından çok hoşuma gitti:)
Okuduğum ilk Balzac kitabının tadı damağımda kaldı diyebilirim. Yazarın edebi dilinden ve betimlemelerinden inanılmaz keyif aldım. Mutlaka okunması gereken bir klasik diye düşünüyorum.
Keyifli okumalar 1K ailesi!
