Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Saatleri Ayarlama Enstitüsü" adlı başyapıtı! Hayri İrdal'ın yaşam öyküsü üzerinden zamanın sırlarını aralıyor. Hayri'nin hayatı, zamanla olan ilişkisini tam anlamıyla kavrayarak, aile mirası olarak aldığı "mübarek" saatin gölgesinde başlıyor. Hayri İrdal'ın saat tamirini öğrenirken geçirdiği zaman, yalnızca bir meslek öğrenimi değil, aynı zamanda yaşam felsefesinin temellerini atmaya dönüşüyor. Nuri Efendi'nin gözetiminde, zamanın kutsallığı ve israfının büyük günah olduğu fikirleri Hayri'nin dünya görüşünü şekillendiriyor. Zamanın yanı sıra, insanların hayata bakış açısını da değiştiren bu süreç, Hayri'nin gelecekteki yolculuğunu etkileyecek temel bir dönemece işaret ediyor.. Abdüsselam Bey'in yanında geçen yıllar, Hayri İrdal'ın hayatında başka bir dönemeçtir. Dr. Ramiz Bey'in hayatına girişi, Hayri'nin zihninde yeni bir sayfa açar ve Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nün temellerini atan Halit Ayarcı ile tanıştırır. Bence bu roman sadece saat tamirinden öte, zamanın kendisiyle ilişkilenme arzusunu keşfeden bir topluluğun öyküsüdür. Hayri İrdal'ın zenginlik ve ünle dolu dönemi enstitünün başarısı ve popülerliğiyle birleşiyor. Ancak lüks yaşam tarzına uyum sağlama çabaları, aile içinde komik durumları da beraberinde getiriyor. (alışmadık götte don durmaz) Hayri'nin "Ahmet Zamani Efendi" kitabı ve enstitü binası, onun zamanla kurduğu özgün bağın bir yansımasıdır. Halit Ayarcı'nın trajik kaza sonucu kaybı, enstitünün kapanma kararı almasına neden olur. Bu dönemeç, Hayri İrdal'ın zaman kavrayışını bir kez daha sarsar. Halit Ayarcı'nın ölümü, Hayri'nin ona duyduğu saygı ve etkilenmeyle birleşir, ancak enstitünün kapanışı, Hayri'yi derin bir hayal kırıklığına sürükler. Bu olaylar, Hayri İrdal'ın zamanla olan bağını derinleştirir ve insanların zamanı nasıl algıladıkları konusundaki düşüncelerini daha da zenginleştirir. "Saatleri Ayarlama Enstitüsü" sadece bir roman değil, zamana dair düşünce deneyimleri sunan bir başyapıt. Tanpınar'ın dilinde, Hayri İrdal'ın zamanın dokusunu keşfi, okuyucuyu zamansız bir yolculuğa davet ediyor. - Romanın temasına dair özgün denemem - Zaman, evrenin en esrarengiz kavramlarından biridir. Onu anlamak ve tanımlamak, filozoflar, bilim insanları ve sanatçılar için sonsuz bir meydan okuma olmuştur. Zamanın soyut bir varlık olup olmadığı, belirgin bir akışa sahip olup olmadığı, hatta var olup olmadığı konuları dahi, düşünce dünyamızda çeşitli yaklaşımlar uyandırıyor. Bir bakıma, zamanın varlığı bizim varoluşumuzun temel bir bileşeni gibi görünüyor. Ancak, zamanın kendisi bir an, bir anı, bir sonsuzluk olarak algılanabiliyor. An, geçmişin bir yansıması ve geleceğin bir umudu olarak, zamanın içinde bir ara noktadır. Anı yaşamak, geçmişi hatırlamak ve geleceği düşlemek, insanın zamanla kurduğu karmaşık ilişkinin bir parçasıdır. Zamanın akışı, çoğu kez sürekli bir doğru okuma ve yönlenme olarak düşünülse de, bu akışın kendisi değişken olabilir. Bunun kavramsal bir yapı olduğunu ve insan zihninin bu yapıyı anlamlandırma şeklinin, zamanın bizzat varlığından daha önemli olduğunu düşünebiliriz. Yaşantılarımız, hatıralarımız ve beklentilerimiz aracılığıyla şekillenir, ve bu bağlamda, kişisel bir deneyim olarak varlık bulur. Zamanla kurulan ilişkide, anın değeri ve önemi vurgulanabilir. Geçmişin hüzünleriyle geleceğin belirsizlikleri arasında sıkışmış olan insan, anın tadını çıkarmayı sıklıkla ihmal eder. Zamanın anlamı, belki de bu anlarda bulunabilir; anı yaşamak, mevcut anın zenginliğini ve derinliğini keşfetmek, buradaki soyutluğu bir nebze olsun somutlaştırabilir. Sonuç olarak, zaman, evrensel bir gerçeklik olmanın yanı sıra, kişisel bir deneyim ve düşünsel bir olgu olarak da varlık gösteriyor. Geçmişin, şu anın ve geleceğin iç içe geçtiği bir doku olarak düşünülebilir, ve bu karmaşıklık içinde insanın zamanı kendi gerçekliğiyle barışık bir şekilde anlamaya çalışması, belki de zamanla kurulan en önemli ilişkidir. + kendime hatırlatmalar + * halasının ölüp tekrar dirilmesi * doktor ile olan muhabbetler * zengin yaşam tarzı esnasındaki absürt durumlar

Saatleri Ayarlama EnstitüsüAhmet Hamdi Tanpınar · Dergah Yayınları · 202341,5bin okunma

·

17 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.