Doğu Karadeniz Rum topluluğunun baş aktörü olduğu bir "Pontus Meselesi"nin şekillenmeye başlaması yirminci yüzyılın ilk çeyreğine denk gelmektedir. Doğu Karadeniz bölgesine tarihin ilk çağlarından itibaren verilen isimlerden birisi de Pontus idi. Bu bir coğrafi isimlendirmeydi ve herhangi bir milliyet ya da etnisite anlamı taşımıyordu. Ancak yirminci yüzyılın başlarında Amerikalı misyonerlerin teşvikiyle Doğu Karadeniz Rumları kendilerini giderek bu isimle özdeşleştirmeye başlamışlardı. Doğu Karadeniz Rumları'nda bir Pontus bilincinin oluşmasına yönelik olarak ilk kültürel dernek, 1904 yılında Merzifon'daki Amerikan kolejinde kurulmuştu. Bu dernekle aynı nitelikte başka bir tanesi 1908 yılında Samsun'da açılmıştı. Bu dernekler giderek Rum gençleri ve din adamları arasında popülerleşmiş ve milliyetçi faaliyetlerin merkezleri haline gelmişlerdi. Her ne kadar İstanbul'daki Patrikhane kurumsal olarak bu tür faaliyetleri ilk başta desteklemediyse de kendisine bağlı olan yerel din adamları bu faaliyetlere katılmışlar, hatta önderlik bile yapmışlardı. Rum Ortodoks din adamları giderek bu tür milliyetçi faaliyetler için propaganda yapma, para toplama ve silah temin etme gibi teşebbüslerde bulunmaya başlamışlardı. 1909 yılında Atina'da Küçük Asya Derneği kurulduktan sonra Doğu Karadeniz bölgesindeki Pontusçu hareket bu merkezden kontrol edilmeye başlandı. Bu dernek, bölgedeki Rumlar'a büyük miktarda para, silah ve propaganda malzemesi göndermekteydi.
Sayfa 34 - Türk Tarih Kurumu YayınlarıKitabı okudu
·
16 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.