İslam terimi, çoğunlukla tüm toplumlarda ortak özellikler gösteren, sabit kapsamlı, tek anlamlı bir kavrammış gibi kullanılmaktadır. Halbuki İslamın, İslami toplum sayısı kadar görünümü vardır; dahası, aynı toplum içinde İslamın kapsam ve işlevleri, konjonktür, gruplar, sınıf ve sınıfsal mevkilere göre değişir. İşte bu sebeple, Mustafa Kemal'in 1880-1930 yılları arasında, yani yetişmesi ve eylemini geliştirmesi sürecinde tanımış olabileceği İslamın ne olduğunu belirginleştirmek büyük önem taşımaktadır.