Felsefenin başat konusunun doğadan insana doğru gelişmesinin büyük ölçüde Sokrates ile başladığını biliyoruz. Bununla birlikte, insanın takıntılı bir biçimde felsefi soruşturmanın - bir daha kolay kolay içinden çıkarılamayacak bir hırsla-, merkezine yerleştirilmesinde asıl sorumluluğun Protagoras olduğu düşünmek için iyi nedenlerimiz var. Sofistlerin en ünlülerinden biri olarak bilinen bu en eski profesyonel filozof, "İnsan her şeyin ölçüsüdür" dediğinde, o sıralarda henüz başlamış ve izleyen iki bin yıl boyunca da sürecek olan "insan merkezci" varsayımlardan da ilkini dillendirmişti. Kuşkusuz, felsefenin temel yörüngesinin töz, doğa, madde, oluş, değişim ya da hareketten, insanın ayırt edici niteliklerine, dil, değer ya da ifade gücüne doğru değişmesinin tek sorumlusu Sofistler değildir. Belki de bu "becerikli" akıl hocaları, insanların kendilerini evrenin merkezinde, fevkalade, sıra dışı, ayrıcalıklı ya da üstün görme yatkınlıklarının yüzeyin hemen altında hazır beklediğini fark etmiş, biraz kazıyınca bu yatkınlığın hızla bir tutku patlaması biçiminde ortaya çıkacağını sezmişti. Bugünün terimleriyle ifade edecek olursak, Sofistler belki de piyasada baş gösterecek büyük talebi en erken fark eden düşünce tacirlerindendir!... Ve belki de hepsi budur!
Sayfa 54 - İnsan Merkezli Özgür İradecilik
18 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.