Yetiş Ya Giorgia, Yetiş Ya Meloni!Çok uzun süre önce okuduğum bir kitap. Lisans dönemimde ikinci sınıf öğrencisiyken okumuştum. Açıkçası kitaba dair aklımda pek detay yok, çünkü yazar Roma’ya dair yorumlarını tarihçi kimliğinden çok arkeolog gözüyle ve marksist ideoloji üzerinden getirdiği için kitaba ısınamamıştım. Ayrıca ders kitabı olarak okutulduğu için severek okuduğum söylenemez ama Roma İmparatorluğuna dair aklıma birkaç şey takılınca yazmak istedim. Faulkner, pek çok Roma yazarının aksine Roma İmparatorluğu'nun yükselişi ve çöküşüne ilişkin açık ve sert bir şekilde eleştiriyor. Bu eleştirisini Pleb/patrici sınıf mücadelesini marksist bir perspektif üzerinden yapıyor. Yazar sıradan bir okuyucu kitlesine hitap etmek için dipnotlardan ve katı referans gösterici kitaplardan kaçınmış ve ayrıca birinci elden yaşadığım tecrübeyle de bir ders kitabı olarak kullanılamayacak veya genel okuyucuya sunulamayacak kadar akademiktir.
Roma İmparatorluğu ile ilgili asıl düşüncelerime gelirsek, tartışmasız şekilde insanlık tarihinde yerini alan en büyük imparatorluktur. Ne Britanya İmparatorluğu, ne Moğol İmparatorluğu, ne de Osmanlı İmparatorluğu etkisi açısından yakınına bile yaklaşamaz. Bu üç büyük imparatorluk birleşse bile Roma İmparatorluğu'nun vizyonuna erişemez. Moğol İmparatorluğu, insanlık tarihinde yerini alan en geniş kara sınırlarına sahip imparatorluktu. Sahi ne oldu? Günümüz dünyasına savaş stratejileri dışında ne bıraktılar? Hiçbir şey. Peki ya Osmanlı? veya Britanya? Romalıların kurduğu imparatorluğun kuruluş tarihi milattan önce yirmi yedi. Bugün dünya devletlerinin birçoğu, Roma hukukunu uyguluyor, yukarıda bahsettiğim imparatorluğumsuların hukuk sistemlerini değil. Kıçlarını yıkamakla övünen "Osmanlı torunları" kıç yıkamayı kimden öğrendi dersiniz? Roma’dan. Keza hamam kültürünü de öğrendikleri yer yine Roma. İstanbul’un fethi ile Fatih, aynı zamanda Roma İmparatoru olduğunu söyler. Etkisi bakımından Roma, bugün hala varlığını sürdürmektedir. Bazı tarih fukaralarının öve öve bitiremediği Britanya İmparatorluğu'nun başkentinde insanlar, XIX. yüzyılda kolera yüzünden tek tek ölüyordu. Milattan önce Roma'nın inşa ettiği gibi bir lağım sistemini inşa edememişlerdi ve sokaklarda hastalıklar kol geziyordu. Şehirden çıkan bütün bok Thames nehrine dökülüyordu. Ne hukuk, ne mimari, ne sanat, ne askeri... Hiçbir alanda Roma İmparatorluğu ile boy ölçüşebilecek bir imparatorluk yok. Son olarak ABD modern Roma falan değil. Roma keyifçiydi, ABD gibi çalışmak için yaşamaz, yaşamak için çalışırdı ve bu hedonist kültürle rahatlayıp kafayı temiz tuttuğundan, püritenlikten kafayı yiyen ABD'den daha ölçülü ve aklı başındaydı. Ortadoğu’da Yahudilerle Arapların çekişmelerinde taraf tutmadılar, iki yerel halkın kendi arasındaki çekişmesi olarak gördüler, 'aranızda çözün işte, fazla da gürültü yapmayın' tavırları vardı. Bu konuda alınacak en mantıklı tavır. Ama ABD açgözlü zihniyeti yüzünden paralı Yahudîler tarafından satın alındı. Evet, dünyaya yeni bir Roma lazım, ama o Roma bu ABD değil. Belki müslümanlara taviz vere vere Araplaşan Avrupa bir gün uyanıp bu bedevileri hizaya getirirse yeni ve yeniden Roma olabilir.
Denir ki; "tarihçilerin iki büyük problemi vardır. birincisi, bütün bilinen dünyayı kapsayan bir devlet olan Roma’nın nasıl meydana çıkmış olduğunu açıklayabilmek; ikincisi ise böyle bir devletin nasıl olup da yıkılabildiğini açıklayabilmek."
