23 maddeden oluşan 1921 Anayasası bir geçiş anayasasıdır. 1921 Anayasası'nın temel özellikleri şu şekilde özetlenebilir: Yürütmenin, yasama organından ayrı bir varlığı, kendine mahsus bir hüviyeti ve teşebbüs kudreti yoktur. Tamamıyla Meclis'in emri ve kontrolü altındadır. Meclis hükümeti sisteminde kural olarak bir devlet başkanı yoktur. Mustafa Kemal Paşa bunun nedenini şöyle açıklamıştı: "Anadolu'da geçici kaydıyla dahi olsa bir hükümet reisi tanımak veya bir padişah kaymakamı tesis etmek hiçbir şekilde kabul edilemez. Şu halde, reissiz bir hükümet vücuda getirmek zorundayız." Mustafa Kemal aslında başkansız devlet formülünü, vaktinden önce saltanat taraftarlarının direnişine yol açmama ve Milli Mücadelenin bütünlüğüne zarar vermeme kaygısıyla düşünüyordu. Bu nedenle devlet başkanlığını hiç düşünmedi. Ancak Meclis Reisi, normal devlet başkanına ait olması gereken birtakım görevleri yerine getiriyordu. Nitekim Mustafa Kemal Paşa bu hususa şu sözleri ile açıklık getirmişti: "Devlet Başkanlığından bahsetmeksizin onun görevini fiilen Meclis Başkanı'na yaptırıyorduk. Hükümet vardı. Fakat Büyük Millet Meclisi Hükümeti adını taşırdı. Kabine sistemine geçmekten çekiniyorduk. Çünkü saltanatçılar, hemen Padişah'ın yetkisinin kullanılması gerektiğini ortaya atacaklardı." Yürütme Kurulu, Meclis içinde ve Meclis tarafından seçilmek suretiyle kurulur ve Meclis bu kurulu istediği zaman azledebilir. Ancak burada önemli olan husus, "Icra Vekilleri Büyük Millet Meclisi Reisinin, Meclis üyelerinden göstereceği kişiler arasından seçilir" maddesiydi. Bu şekilde Mustafa Kemal Paşa "gücü" elinde tutuyordu.
Sayfa 316 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu
·
89 görüntüleme
1921 anayasası tartışmaları=vatan hainliği.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.