Kadro Dergisi 1932-1935 yılları arasında çıkan bir dergiydi. Bu dergideki fikir hareketine Kadroculuk Hareketi denmektedir. Dergide Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Şevket Süreyya Aydemir ve Vedat Nedim Tör gibi önemli isimler bulunurdu. Dergi devletçiliği ve sol ideolojiyi savunmaktadır. Dergideki tüm yazarların tümü Yakup Kadri hariç eski TKP'liydi. Destek vermek adına İsmet İnönü dergiye abone olmuştur ve makale yollamıştır. Atatürk de dergi için övücü ifadeler kullanmıştır. Dergi sol Kemalizmin ideoloğu halindeydi. Dergi tümüyle marksizmi kabul etmez fakat diyalektik materyalist anlayışı kabul eder. Dergi, marksizmin Türkiye'de uygulanabilir bir ideoloji olmadığını söyler. Çünkü Türkiye'de kapitalizm ve işçi sınıfı oluşmamıştır. Kitabın yazarı Merdan Yanardağ ise bu Kadrocuların yanılgısı, çünkü Türkiye'de feodal sistem hakimdir, bu da sınıf çatışmasıdır der. Diğer yandan Kadrocular üçüncü dünya sosyalizminin izdüşümü halindeyken düşünce olarak Sultan Galiyev ile paralellik oluşturur. Nitekim Galiyev'in anlayışına göre her ulusta burjuva-proleterya çatışması vardır fakat diğer yandan sömüren imparator devlet ve sömürülen ulus vardır. Diyelim ki İngiltere'de sosyalist devrim oldu, yine İngiltere imparatorluktan kalan adetlerini devam ettirip ezilen ulusları sömürecek demektedir. Kadro Hareketi de böyle düşünmektedir ve Kemalizm'in anti-emperyalist bir hareket olarak üçüncü dünya sosyalizmi ile şekillendirmeye çalışmaktadır. Daha sonra Kadro dergisi sağ Kemalist ve faşist ideolojiye sempati ile bakan Recep Peker gibi isimlerin baskısını gördü ve ortalıkta fitne durumu çıkarmıştır. Dergi Yakup Kadri'nin Arnavutluk'a büyükelçi olarak atanmasıyla yayın hayatına son vermiştir. İlerleyen yıllarda ise Kadroculuğun bayraktarlığını Doğan Avcıoğlu'nun çıkardığı Yön Dergisi yapacaktır. Doğan Avcıoğlu Atatürk dönemi için otoriter, tek partili ama biçim olarak demokratik bir hükümet olduğunu söyler. Çünkü Atatürk dönemindeki hükümet feodalite ile mücadele edip toprak reformu yapıyordu. Bu yönüyle halka dayalı olduğu için demokratikti. Ancak Adnan Menderes dönemi çok partili olmasına rağmen biçim olarak demokratik değildi, çünkü feodaliteyi destekliyor, toprak reformu yapmıyor ve Köy Enstitülerini kapatmıştı. Bu da halka dayalı bir sistem değildi. 9 Mart 1971 Darbe Girişimi sonrası Yön Dergisi tasfiye edilecektir ve 12 Eylül ile sosyalist hareket dağılacaktır.

Kadro HareketiMerdan Yanardağ · Destek Yayınları · 201223 okunma

·

52 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Galgenfrist