2024 Uluslararası Booker Ödülü dün verildi. ( Jenny Erpenbeck / Kairos aldı) Biz de kitap kulübumüzde geçen yılın ödülünü alan kitabı okuduk. Bulgar yazarın son kitabı bu ödülü ziyadesiyle hak etmiş. Hem çok farklı kurgusu, hem edebi ve dolu dolu dili, hem de entelektüel yükü açısından nefis bir roman. Ana teması son yıllarda sık sık karşılaştığımız hafıza. Başlangıçta Alzheimer hastaları için tedavi olarak düşünülen bir uygulama var. Hastaların en çok takıldıkları yıllara özgü, ki; bu ilk önceleri 60 lı yıllar oluyor, odalar döşeniyor. Eşyalar, müzikler, gazeteler o yıllara uygun olarak döşenip hastalarla o odalarda görüşmeler yapılıyor, bu uygulama çok tutuluyor; hemen hemen 1920 den sonraki tüm on yıllara ait mekanlar oluşturuluyor. Önce odalar, sonra evler, sonra binalar, ve hatta küçük yerleşkeler. Hasta olanlar kadar nostalji duygusuna cevaben oralarda bulunan sağlıklı kişiler de çoğalıyor. Bu akım öyle güçleniyor ki Avrupa'da pek çok ülke referandum yoluyla hangi yıllara dönülmek isteniyorsa o yılları seçiyor ve sonuçlara göre mekanlar düzenleniyor, günlük ritüeller o yıllardaki gibi yapılıyor, toplumsal hafıza tekrardan canlanıyor. Anlatıcımız Bulgar olduğu için bu hareketin başladığı Isviçre'den Bulgaristan'a dönüyor ve hayretle görüyor ki; Sosyalist rejim sırasında sevilmeyen kimi tüketim kalıpları, yıllarca adı bile anılmayan Bulgar Krallığı'nın ilk kurucusu adına yapılan törenler ve hükümetin günlük işlerine bile hakim olan kimi eski ritüeller hakim olmuş. Nefis kugunun ve metnin mekan(lar) ının etkisiyle takip edttiğimiz bir olay örgüsü yok. Avrupa tarihine hafıza merceğinden bakıyoruz. Siyasal, toplumsal, ekonomik, kültürel tarihe. Takdir edersiniz ki; dolu dolu, tarih ve kavram içeriyor. Üstelik bütün bunların anlatımına aracilık eden metin edebi dil açısından da çok zengin. Bunda çevirmenin (Hasine Şen Karadeniz) büyük rolü var elbette. Velhasıl, nefis bir romandı. Alkışlamak lazım gelenlerden.

Zaman SığınağıGeorgi Gospodinov · Metis Yayıncılık · 0503 okunma

·

51 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Meral Nalbantoğlu