Mikiso Hane, Japon kökenli Amerika'da eğitim görmüş Japonya üzerine birçok makale ve kitap yazmış bir tarihçidir. Türkçe'ye çevrilmiş ve ülkemizde en çok bilinen kitabı tabii Kısa Japonya Tarihi'dir. Kitap özellikle Meiji Dönemi(1868-1912) ve sonrasını konu edinir. Kitap giriş bölümü ile başlar, giriş bölümünde kitabın bir nevi özeti görülür. Japonya'da din, milliyetçilik, ataerkil sistem ve sosyal hiyerarşi gibi alanlarda 1-2 paragraf yazı bulunur. İlk bölüm Japonya'ya ilk ayak basan kişilerden Heian Dönemine(794-1185) kadar sürer. Mikiso daha çok Meiji Dönemi ve sonrasına odaklandığından buralara yüzeysel değinmiş. Olan siyasal ve sanatsal gelişmeler daha kısa tutulmuş. Belki de kitabı çok uzun yapmak istememiştir. Ama kitapta çok üzerinde durulmayan bu 1185 yılı ve öncesini merak edenler yazarın başka bir kitabı Premodern Japan kitabını okuyabilirler. İkinci bölümde 1185-1600 yılları anlatılır. Bu bölümde artık Japonya diyince akla ilk gelen samuraylar iyice güç kazanmıştır. Bölüm Genpei Savaşından başlar ve Kamakura Döneminine(1185-1333) geçer. Kamakura dönemini ve Moğol İmparatorluğunun Japonya ile olan savaşının anlatır. Ardından Aşigaka dönemine(1333-1603) geçilir. Aşigaka döneminden sonra ise 1185-1603 yılları arasında halk nasıl bir durumda, kadınlatoplumda nerede sorulara cevap barındıran bölümler var. Üçüncü bölümde Tokugawa dönemine(1603-1868) gelinir. Bu dönemin anlatımını sevdim. Önceki bölümlerde büyük olaylara küçük paragraflar ayrıldığından tüm kitabın böyle devam edeceğini sanmıştım. Ama bölüm hem o zaman ki halkı, hem siyasi olayları ayrıntılı bir şekilde yazmıştı. Halkın bu dönemde nasıl bir sınıflandırmaya ve hiyerarşiye tabii olduğunu, Japonların 250 yıl boyunca kendini dış dünyaya kapattığını ve dönemin sonlarına doğru çıkan milliyetçi unsurları ve milliyetçilerin 700 yıldır devam eden Şogunluk sistemini nasıl yıktığını öğrendim. 4. ve 5. bölümler Meiji Dönemine ayrılmıştır. Biliyorsunuz Meiji Dönemi Japonya'nın dışa açıldığı, modernleştiği, askeri alanda güçlendiği bir dönemdi. Bu dönemi güzel anlatmıştı ve o dönemde yaşayan insanların söylediklerini de kitaba eklemişti. Genel olarak ayrıntılıydı. O dönemde olan hemen hemen tüm olayları, neden-sonuç ilişkisi kurarak anlatmıştı. Bilmediğim şeyleri öğrendim. Ama bana nedenle paramparça bir anlatım varmış gibi geldi. Daha kronolojik ve sistemli bilgi verişi olabilirdi. Taişo dönemi(1912-1926) 6. bölümde yer alıyor. Özellikle solcuların ortaya çıkışı, hükûmet ile nasıl bir savaşa girdiği ve nasıl yok olduğu detaylı bir şekilde anlatılmıştı. Bunun dışında sanatsal alanda ki gelişmelerde ayrı bir başlık olarak incelemekteydi. 7. bölüm Pasifik Savaşı başta olmak üzere Japonya'nın Şõwa döneminde yaşadıklarını anlatıyordu. Mançurya'nın İşgali, 2. Çin-Japon savaşı, Pearl Harbor baskını gibi önemli olaylar bu bölümde geçiyor. Burada benim eleştirmek istediğim bir bölüm var. Yazar biraz subjektif davranmış. Japonya'nın Filipinler ve Çin'de yaptığı katliamlar anlatılırken sanki Amerika bir melekmiş gibi bir imaj oluşturmuş yazar. Son bölüm Japon Mucizesine ayrılmış. Artık kitabına sonuna geliyoruz. Açıkçası bu bölümden çok şey bekliyordum. Ama yazar Japon Mucizesini Amerikan Mucizesi yapmaya kalkışmış. Amerika bildiğiniz gibi 1945-1952 arasında Japonya'yı yönetti. Bunu yaparken de Japonya'nın Sovyet işgali uğramaması için orayı ekonomik anlamda biraz geliştirdi. Bu nedenle Japonya'nın İkinci Dünya Savaşında bozguna uğradıktan sonra kalkınmasının ilk nedeni Amerika yardımı. Ama yazar sanki Japon Mucizesinin tamamını Amerika yapmış gibi Amerika'yı övmüş. Genel okur kitlesine hitap eden bir kitaptan ziyade daha tarih seven faydayı ilgilendiren bir kitap. Her ne kadar süper bir kitap olmasa da Japonya hakkında bilgi edinmek isteyen herkesin kitaplığında olması lazım.

Kısa Japonya TarihiMikiso Hane · Say Yayınları · 202125 okunma

45 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Boran Şahin