Konuşmak, görmek değildir.
"Foucault’nun temel tezlerinden biri başından beri şu olmuştur: İçerik formu ve ifade formu, görünür olan ve söylenebilir olan arasında (her ne kadar biri diğerinin içine geçmiş olsa da ve her katmanı veya her bilgiyi oluşturmak üzere sürekli birbirlerinin içine geçip dursalar da) bir nitelik farkı vardır. Foucault’nun Blanchot’yla karşılaştığı ilk nokta belki de burasıdır: 'Konuşmak, görmek değildir.' Ancak Blanchot belirleyici bir unsur olarak konuşmanın önceliği üstünde ısrar ederken, Foucault, ilk bakışta düşüneceğimizin aksine, görmenin spesifikliğini, yani belirlenebilir bir unsur olarak görünür olanın indirgenemezliğini ortaya koyar. Bu ikisi arasında, bir karşılıklı varsayım ilişkisi ve sözcenin önceliği bulunmasına rağmen, izomorfizm veya uygunluk yoktur. Öncelikte ısrar eden Bilginin Arkeolojisi dahi şöyle diyecektir: Birinden diğerine bir nedensellik veya ikisi arasında bir sembolüzasyon yoktur ve eğer sözcenin bir nesnesi varsa, bu sözceye özgü olan ve görünür nesneyle izomorfik olmayan söylemsel nesnedir. Elbette her zaman izomorfizmin hayalini kurabiliriz; kâh klinik 'görünür olan ve söylenebilir olan', semptom ve gösterge, gösteri ve konuşma arasında yapısal bir özdeşlik kurduğunda olduğu gibi bir epistemolojik hayal formunda, kâh bir 'kaligram' metne ve resme, dilbilimsel olana ve plastik olana, sözceye ve imgeye aynı formu verdiğinde olduğu gibi bir estetik hayal formunda. Foucault, Magritte hakkındaki yazısında, metni figürden, piponun resmini 'bu bir pipodur' sözcesinden ayıran 'küçük ince, renksiz ve nötr kuşağın' sürekli yeniden doğduğunu gösterir; öyle ki varsayılan ortak form olarak ne resim ne sözce ne bu bir pipo olduğundan, sözce 'bu bir pipo değildir' noktasına varır: 'Pipo resmi ve onu adlandıracak metin ne siyah kanvas üzerinde ne de onun dışında buluşacak bir yer bulabilir'; bu bir 'ilişkisizlik'tir. Belki de bu Foucault’nun tarih çalışmalarında zaten başlatmış olduğu bir sürecin mizahi versiyonudur."
··
36 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.