Mitolojiye göre Kıbrıs'on efsanevi kralı Pygmalion, yaptığı heykele aşık olur. Bunun üzerine Aphrodite, Pygmalion'un heykelini canlandırır. Bu mit'in ardında yatan evrensel gerçek, Müslüman sanatçının tavrını daha iyi anlayabilmemiz bakımından önemlidir. Sanatçının süre ırmağından çekip aldığı anlık bir görüntüyle yetinmediği ve şuuraltında bu görüntüye art ardalık(succession) kazandırma, yani yaratma ihtirasının yattığını söyleyebiliriz. Michelangelo'nun, Musa heykelini bitirdikten sonra karşısına geçerek, ''Ey Musa, konuşsana, neden konuşmuyorsun!'' diye haykırması bunun karakteristik örneğidir.
Sayfa 25Kitabı okudu
··
85 görüntüleme
Bu noktada Müslümanların Poetika'ya ve antik sanatlara niçin ilgi duymadıkları açıkça ortaya çıkıyor. Cansız şekilleri tespit ederek bir yere varamayacağına inanan sanatçı, aynı zamanda hilkati taklit ederek şirke düşmekten korkuyordu.
O hâlde ben de yazarın ve sizin görüşünüze oldukça benzer olan şu yorumumu ekleyeyim; "anlık bir görüntüyle yetinmediği ve şuuraltında bu görüntüye art ardalık kazandırma, yani yaratma ihtirasının yattığını söyleyebiliriz" cümlesi, başlı başına İslam dünyasının heykele bakış açısının sebebini ortaya koyan bir kilit cümle gibi görünüyor burada. Yaratma işinin yalnızca Allah'a ait olduğuna inanan bu dinin mensuplarınca, heykel sanatının (hatta belki daha farklı sanat dallarının) insanların yaratma işine olan bakış açılarında bir farklılığa sebep olacak, doğru bildikleri yoldan sapmalarına yol açabilecekti. Sanatın gücü buna yeterdi de. Ancak bunun önüne geçmek için İslam'da heykel ve resim için belli yasaklardan bahsedildi. Bu yasakların sebepleri yorum ile zaten ortaya çıkıyor iken bu cümle hakiki sebebi özet bir ifade ile açıklığa kavuşturmuş.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.