Marx'in yazılarının bütününde akıp giden çift yönlülüğü, bir yanda kapitalizmin
"tamamlanısı", öte yanda "biçim değistirmesi" arasındaki gerilim olusturur.
Marx, Genç Hegelciler ile ilgili erken elestirisinden bu yana, toplumun kurtulus
projesini hem radikal demokrasinin kurulusuyla burjuva devrimleri mirasının
tamamlanısı, hem de devlet ve sivil toplum ayrımının ortadan kaldırılısıyla bu
mirasın biçim değistirmesi olarak tahayyül eder.