Aydın kime denir?Sizce aydın kimdir, kime denir? Bence aydın doğruları araştıran ve haykıran, çile çekeceğini de bilse gerçeklerin peşinden koşan, koşabilendir.
Bir yerde aydın muhalif insandır. Düzen kimin düzeni olursa olsun, o düzen içerisinde az yada çok bozukluk, çarpıklık, yalan, hırsızlık, ahlaksızlık vardır. Aydın ise bu eksiklik ve bozuklukları görebilen ve gördüğünü eserleriyle ve sözleriyle haykırandır.
Zola bu eserinde tam bir aydın inancı ve kararlılığıyla, ceza alabileceğini bildiği halde haksız yere bir adaya ömür boyu hapse gönderilen Dreyfus'ün (Fransız ordusunda görevli yahudi yüzbaşı) suçsuzluğunu hem ispata çalışmış hem de insanlık vicdanını sızlatacak bir yaradan Fransız toplumunu kurtarmak istemiştir.
Bu aslında Suçluyorum adı altında dönemin Cumhurbaşkanına Emile Zola'nın yazdığı bir mektuptur.
Zola bu mektupla, sahte ve düzmece belgelerle kirli tezgâhı kuranların oyunlarını bozmak adına bir yazı kaleme almış ve kendisininde bu yüzden ceza alabileceğini bilerek sağlam bir karakter ve yılmaz bir hak savunucusu, ateşli bir avukat rolünü üstlenmiştir.
Tam bir aydın edasıyla hareket etmiştir. Bu dava esnasında Dreyfus karşıtlarının, aşağılamak amacıyla kullandığı "intellectuel" kelimesi (bizdeki karşılığı aydın) Zola ve taraftarları için daha sonradan kullanılacak saygı kelimesine dönüşmüştür. Bu manada ilk aydın da Emile Zola olmuştur diyebiliriz.
Kitabın başında Tahsin Yücel'in olayın neden kaynaklandığı öncesi adı altında Dreyfus olayını açıklaması ve Zola'nın "Suçluyorum" mektubundan sonra ise Sonrası diye bir bölüm yazarak okurları bilgilendirmesi ve tarihsel süreci anlatması ayrı bir güzellik katmış kitaba.
