Dünyada evinde olamayan adam: Husrev
"Sanat mı hayatı taklit eder, yoksa hayat mı sanatı? Sanatsal yaratı bilinçli bir şifa girişimi midir, kişinin kendi yaralarını bir metin üzerinde teşrih masasına yatırdığı ve kendisini iyileştirmeye soyunduğu bilinçli bir girişim midir, yoksa yazar bilinçaltının nereye isterse oraya sürdüğü bir binek midir?
Ve nihayet, sanatsal yaratı, Tanrısal yaratıyla ilişkisi bağlamında, nerede durur? Bir meydan okuma mıdır ona, bir öykünme midir, yoksa bir ululama mı?
Dünya bir gurbettir...
Husrev ölümü bir fikr-i sabit olarak içinde gezdirir. Ölümün farkında olmak, insana dünyada evinde olamama yaşantısı verir. Ölüm, kişiyi bir varoluş halinden daha yükseğe taşıyabilen bir katalizördür. Ölümün farkındalığı kişiyi süfli uğraşlardan uzaklaştırır ve hayatına yeni bir anlam, bir derinlik katar. Ölüm bize varlığın ertelenemeyeceğini hatırlatır. İnsan ölümle yüzleşecek kadar şanslıysa, hayatı bir imkân, ölümü de 'imkânın artık mümkün olmaması' olarak değerlendirebilir ve hayatını son anına dek değiştirebileceğini fark eder.
Husrev ölümün farkında olmakla, ölümü içinde taşımakla diğer insanlardan farklılaşmaktadır: "Ben şehirleri, sokakları, kahveleri dolduran seri malı insanlardan değilim. Keşke onlardan olsaydım. Onlar sıhhatli, tabiî, mükemmel mahluklar. Benim en lazım tarafım sakat. Ben Allah'ın yalnız acı çeksin, yalnız kıvransın diye yarattığı bir aletim galiba."
Aslında Kierkegaardiyen anlamda düşünürsek, Husrev yola çıktığı, tefekkür ettiği, hissettiği için varoluşa sinen endişeyi hisseden adamdır. Yola çıkmak endişeyi arttırır, yola hiç çıkmamak ise insanı hiçliğin zindanına hapseder. Burada deha ile cinneti, velilik ile deliliği birbirinden ayıran o ince çizgiye işaret etmek gerekiyor.
Husrev'in babasının kendisini incir ağacına asmak suretiyle intihar etmiş olması, babadan oğula tevarüs eden bir ruh sızısının varlığına işaret ediyor. Baba, 'ölüme şifa ölümdür' diyerek canına kıydığında, çocuğuna da ölüm korkusunu bir fikr-i sabit olarak miras bırakıyordu.
İncir ağacı çelişkili bir biçimde hem babayı ve onun varlığını, hem de onun ölümünü hatırlatır. Bu yönüyle olmak ve ölmek arasındaki o müthiş diyalektiği, insanın yeryüzündeki macerasını özetler.
Husrev eserin sonlarına doğru, yaratma ediminde Tanrı ile boy ölçüşemeyeceğini kabul eder. Onunkisi olsa olsa kötü bir taklittir. Dünyanın yabancılaşma ve bozulmasına karşı Husrev, Tanrı'nın varlığına iltica eder.
Böylece Sanatsal yaratı Husrev'i azabın ortasına getirip bırakır. O artık ölüm-yönelimli bir varlık olarak faniliğinin farkındadır. Bir kuldur sadece ve emniyeti Yüce İrade'ye teslimiyettedir. Husrev ipekböceğidir, o kozadan kısa zaman sonra bütün metafizik dikkatiyle bir kelebek uçacaktır: Necip Fazıl."
*** 
Ruhun Labirentleri kitabında yapılan tahlilden alıntılanmıştır.***
(Maalesef benim cümlelerim değil. Bu kitaba inceleme yapmak beni aşar.
Çok güzel bir psikolojik tahlil okuduğum için sizinle de 'bazı kısımlarını' paylaşmak istedim. Zaten incelemeden maksat kitap hakkında bilgi alabilmekse, vatandaş faydalansın :))
··
108 görüntüleme
Ölümün farkında olmak, insana dünyada evinde olmama yaşantısı verir.👏👏
Boyle bir inclemeyi paylaşmak böyle düşündüğünüz anlamına gelir
Bir an çok mutlu oldum😊😊 ne güzel anlatmiş dedim
Ama...
Umarım boyle incelemeler yaparsınız
Teşekkür ederiz
İnşaallah yaparım, ben de çok umuyorum 'ama...' :)
Ben de yorumunuz için teşekkür ederim, hayırlı okumalar :)
2 sonraki yanıtı göster
İlk cümlelerden fark edildi; alıntı olsa da bize güzel bir inceleme okuttunuz. Vesile olmak en güzelidir. Taş idim bu durum karşısında eridim. İyi ki bizim "Bir Adam Yaratmak"ımız var!
1 önceki yanıtı göster
:) Uyarıyı baştan yapmış oliyim dedim, bitirene kadar 'bu kız bunu bi yerden çalmıştır' düşüncelerine mahal vermeden...
Teşekkür ederim yorumunuz için, hayırlı okumalar :)
2 sonraki yanıtı göster
Ikidir bu incelemyi okuyorum ve gerçekten teşekkür ederim
Okurken bir an dedim acaba bunu bir daha okumuş olabilir miyim dedim
Ve daha sonra dedim ki eğer okumamış bile olsam bunun sanki bir yerden okumuştum diye soyliyecektim
Vay be demek ki sevilerek okunan seyler beyinde kalıyormuş
Hatirladım cumleleri kelimelrri bu o dedim😊
Ne güzel... :) Kemal Hoca sağolsun, o döktürmüş ben paylaştım sadece. Yine de onun vesilesiyle bile teşekkür almak gurur verici, sevindim böyle düşünmenize...
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.