Oğuz dini - Sulh sistemi
Oğuzların teşkilatı tahlil edilince görülür ki, "Boz ok" ve "Üç ok" namlarındaki iki aşiretin, birbirinin denk ve tamamlayıcısı olmak üzere birleşmesinden, Oğuz ili vücuda gelmiştir. "İl" kelimesi, Divanü Lügat'e göre sulh manasınadır. "Falan bey falan beyle il oldu" = sulh oldu demektir. "Elçi" tabiri de "sulhçu" (barışçı) manasınadır. Oğuz birliğinde "Boz oklar" sağ kolu, "Üç oklar" sol kolu teşkil ettiler. İki yoldan böylece birleşerek ili vücuda getirirken, bunların ilahları da ittihat ederek "Yedi Huday"ı vücuda getirdiler. Bu ittihat şu şekilde oluyor: Sol kolu teşkil eden aşiret, eski dini teşkilatını muhafaza ederek ile sol kol oluyor. Biliyoruz ki, eski budunun dört yer-suyu vardı. Bunlardan yalnız Demir Han ile Su Han kalıyor. Fakat bunlar da, Oğuzlarda isimlerini değiştirerek, Dağ Han ve Deniz Han oluyorlar.
Yer-sular, orta dünya semasının yani gökyüzünün oğullarıdır. Yer-suların babasına, Altay Türkleri "Ugan" derler. Oğuzlar ise buna Gök Han namını veriyorlar. İşte bu suretle, sol kolun ilahlarını Gök Han, Dağ Han, Deniz Han namındaki üç yer-sudan ibaret görüyoruz.
Sağ kol ise, yer-sularını atarak bunların yerine semavi tanrılar kabul etmiştir. Bunlar da: Gök Han, Ay Han, Yıldız Han'dır. Demek ki asıl değişiklik, sağ kolu teşkil eden bu dörtte meydana gelmiştir.
Sol kol kadın dini sistemini muhafaza ettiği halde, sağ kol erkek dini sistemini oluşturmuş ve bu iki sistemin izdivacından Oğuz dini vücuda gelmiş.
Sayfa 69 - YKY
·
9 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.