Kısasa Kısas der ki, "Karşınızdaki insan, size ne yaparsa, siz de ona aynı şekilde karşılık verin."
Bu, her zaman için iyi bir fikir değildir.
Kısasa Kısas, meseleyi daha da büyütebilir. Bir küçük ilan verdiğim gazeteyi aradığımda başımdan neler geçtiğini anlatacağım. İlanın, daha kaç gün gazetede yayınlanacağını öğrenmek istiyordum.
Görevli kadın bağırarak, "Telefon numaranız nedir?" diye konuştu. Kadının tüm aksiliği üzerindeydi. Telefon numaramı verdim ama hiç şansım yoktu. İlanım, bilgisayarda kayıtlı değildi.
"İlanı, iş yerimin telefon numarasını kullanarak da vermiş olabilirim," dedim. Kadın, o numarayı da denedi. Yine, ilanımın kayıtlı olmadığını söyledi. Soyadıma göre arama yapmasını rica
ettim.
"Bu soyadına kayıtlı, verilmiş hiçbir ilan yok," diye tekrar
etti.
Sesi gerçekten de çok öfkeli geliyordu . "Küçük ilan mı demiştiniz?"
"Evet."
Sözde alçakgönüllülük gösterip, "Telefon numaranızı söyle
mezseniz, ilanınızı bulamayız," dedi.
"Anlıyorum," dedim. "Size iş çıkarttığım için üzgünüm. Bu
kadar düzensiz olduğum için hepsi benim suçum .. . " diyerek özür
diledim.
"Elimizde doğru telefon numarası olmadığı sürece, ilanını
zı bulmamız zor," diyerek açıklama yaptı. Sesi sanki yumuşu
yordu.
"Evet, anlıyorum," dedim. "Zamanınızı ayırıp ilanımı
aradığınız için size gerçekten de minnettarım. Sizi uğraştırdığım için özür dilerim. Dert açmak istememiştim."
Ardından, kadın canlandı, "İlanınızın ne zaman yayınlan
maya başladığını biliyor musunuz?"
Bir an düşündüm. "Pek emin değilim. Gazeteyi kaybettim
de. Büyük olasılıkla geçen Pazar."
"Ben de geçen Pazar'ın gazetesine bakacaktım. İlanınız ilk
kez o gün yayınlanmışsa, en son ne zaman yayınlanacağı da ya
zıyor olmalı."
Bu teklifi, işi gereği yapmadığı ortadaydı. "Oh, çok incesi
niz," dedim.
"Bir bakayım," dedi. Ve ilanımı buldu.
Görevli kadını, bana yardım etmeye nasıl yöneltmiştim? Düşüncesini bir anda nasıl değiştirmiştim?
Kısasa Kısas yöntemini kullandığımı sanabilirsiniz.
Sonuçta, o bana iyi davrandı; ben de ona iyi davrandım. Ama,
dikkat edecek olursanız, o bana iyi davranmadan önce, ben ona
zaten iyi davranıyordum. Kısasa Kısas yöntemini kullanmıyor
dum.
Kullansaydım, konuşmanın ne yöne kayacağını bir
düşünsenize. Sözde alçakgönüllülük gösterip, "Elimizde doğru
telefon numarası olmadığı sürece, ilanınızı bulmamız zor," demişti. Kısasa Kısas yöntemini uyguluyor olsaydım, "Anlıyorum,
yetenekli birisi geldiğinde tekrar arayacağım," demem gerekir
di. Ve o da Kısasa Kısas yöntemini uygulayıp, aynı tarzda cevap
verecek olsaydı, konuşmanın gerilimi çabucak doruk noktasına çıkacaktı.
İyi bir karşılık, iyi bir karşılığı hak eder. Ama, kötü bir karşılık da, kötü bir karşılığı hak eder. Bu durum Kısasa Kısas yön
teminin büyük bir meselesidir. Karşılıklı ilişkiler yalnızca iyi niyet değil, aynı zamanda kötü niyeti de beraberinde getirir.
Kısasa Kısas yöntemi, amacınızın meseleyi çözmek olduğunu unutturur. Konuşmanın akışında, insanların sözleri yapıcı ya da yıkıcı olsun, Kısasa Kısas yöntemi meseleyi büyütebilir.
Kısasa kısas yöntemi, dört stratejik etkeni göz ardı eder:
1• Mesele. Kısasa Kısas yöntemi, hiçbir yanlış anlamaya
yer bırakmaz. Bu görevlinin kaba olmak istemediğini
düşünelim. Lafı yapıştıracak olsaydım, gereksiz yere,
bir kısırdöngüye girmiş olacaktık.2. Amaç. Görevliye ters cevap verseydim, elime ne geçecekti ki? Böyle davranarak onun, benim için ne yapmasını sağlayacaktım? Kesinlikle hiçbir şey. Aslında,
ona sözlü saldırıda bulunduktan sonra, bana yardım
etme konusunda daha az istekli olacaktı.
3• Yöntem. Bu görevlinin düşünceleri neydi? Kısasa Kısas
yöntemine göre: Kimin umurunda? Karşınızdaki insa
nın ne düşündüğünü hiç umursamayın. Aynı şekilde
karşılık verin.
4.
Sonuç. Karşınızdaki insanın hareketlerini tekrarlarsa
nız, nasıl bir tepkiyle karşılaşırsınız? Kısasa Kısas yön
temine göre: Sonuçların canı cehenneme; karşınızdaki
insana,davranışını, aynı şekilde iade edin.
'Karşınızdaki insan, aynı akılsız yönteme başvuruyor ve
bir de, sizin kadar inatçıysa, kısırdöngüye yakalanmanız kaçı
nılmazdır. Ardından, kendinizi aşağıdaki diyalogu tekrarlarken
bulabilirsiniz:
"Hiç de mantıklı davranmıyorsunuz!" "Ben değil, siz
mantıksız davranıyorsunuz!" "Oh, öyle mi?" "Evet, öyle!"
KISASA KISAS YÖNTEMİ; GENELLİKLE, BÖYLE SONUÇLAR DOĞURUR
- İKİ TARAF DA BİRBİRİNİN BAŞININ ETİNİ YER, CANINI SIKAR, BİRBİRİNİ
KIŞKIRTIR, BASKI YAPAR, SIKIŞTIRIR, DURMADAN AZARLAR ve HEPSİNDEN
ÖNEMLİSİ BİRBİRİNİN HAREKETLERİNİ TEKRARLAR - iki taraf da birbirini
taklit eder.
DR DAVİD STİEBEL