Bu imparatorluk bir Türk imparatorluğu muydu? Bu imparatorlukta en gerçek olan padişahtı, kendisine atfettiği sıfatlarla “Sultanlar Sultanı,” “Hakanlar Hakanı,” “Hükümdarlara Taç Veren,” “Allah’ın Yeryüzündeki Gölgesi” Sultan Süleyman’dan öte gerçeklik yoktu. Ona ait olan kul devletin tek ve mutlak hâkimiydi. Tüm zenginlikler, tüm topraklar onundu. Bunları ister verir isterse geri alırdı. Tımarlar ve soyluluk babadan oğula geçen bir kurum değildi ve resmi olarak liyakata bağlıydı - insan neyse oydu, ancak bir lütuf bekleyebilirdi...
Devlet ona aitti dedik, ama aslında hayatı bir süvari birliğinin elindeydi; halkı başka hiçbir yerde olmadığı kadar özgürdü, halkın korunması için belki de binlerce yasası olan, adaletin terazisinin son derece hassas ve dengeli olduğu bir ülkenin hükümdarıydı. Başvezir, yani sadrazamın kendisi bizzat saraydan çıkıp pazarları denetler, haksız kazanç olup olmadığını, hile ya da aldatma olup olmadığını kontrol ederdi. Evet, bu imparatorluk gerektiği gibi olması yolunda son derece belirgin ve keskin bir bilince sahip, kökenlerinin anısına ve mirasına her zaman bağlı, dehasının temel özellikleriyle bir Türk imparatorluğuydu.
·
2 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.