Merhabalar sevgili kitap dostlarım Bugün sizlere Bilimin (tırnak içinde) Kurucu Babası, Platon’un öğrencisi, Büyük İskender’in hocası ve daha sayamayacağım birçok şey olan büyük filozof Aristoteles'den bahsetmek istiyorum. Aristoteles Platon ile tanıştığında henüz on yedisindedir. Ve Platon onu çok sever. Ona "tez üreten, okulun aklı" der. Ki, Aristoteles bu unvânı kazanmak için çok çaba sarf eder. (Örneğin, geceleri kitap okurken sol eline bakır bir gülle alır, güllenin altına da bakır bir leğen koyup okumalarına öyle devam edermiş. Eğer olur da uyuyacak olursa, elinden güllesi leğene düşecek ve çıkan sesten hemen irkilip okumaya kaldığı yerden devam edebilmek istermiş.) Tam yirmi yıl 'Platon'un Akademiası'nda hem eğitim görür hem de eğitim verir. Taa ki o güne kadar... Platon, ölümünden sonra Akademia’nın başına Aristoteles'in değil, yeğeni Speusippos'un geçmesini vasiyet eder. Aristo bu duruma içerler ve haklı olarak isyân eder. Fakat her şeye rağmen Platon'a saygısını-sevgisini hiç yitirmez. Platon'un verdiği mesaj gayet açıktır. Onu ekolünün devamı olarak görmediği,(ki değildir.) bambaşka bir felsefesi olduğu, dolayısıyla yollarının ayrılması gerektiği net bir şekilde anlaşılır. Platon ölür ve yerine yeğeni Speusippos geçer. Aristoteles çok üzülür fakat Platon'a da hak verir. Çünkü gerçekten ekolünün devamı değildir. "Platon'u severim fakat benim için hakikat daha azizdir" diyerek Platon'un dediklerini hakikât saymadığını açıkça dile getirip hem Akademia'yı hem de şehri terk eder. (Nitekim ikisinin en ateşli tartışmalarının başını Platon'un İdealar öğretisi, ruh-beden ayrımı, bilgi-siyaset felsefesi çeker.) Daha sonra Makedonya Kralı 2. Philippos, oğlu Alexandras'a (Büyük İskender) hocalık yapması için onu çağırır. İskender genç yaşta ölünce Aristoteles yeniden Atina'ya döner ve kendi okulunda ( Lykeion) eğitimlere devam eder. Fakat zamanla Atina halkı tarafından tıpkı Sokrat gibi Tanrısızlıkla suçlanır. Bunun üzerine Sokrat'ın mahkûm edilişini îma ederek "Atinalıların felsefeye karşı ikinci bir suç işlemelerini engelleyeceğim" der ve mahkeme sonucunu beklemeden Atina’dan ayrılır. Diğer yandan Akademia’nın başındaki yeğen Speusippos, Platon’un görüşlerine bağlı kalır fakat bir Platon veya Aristoteles saygınlığı kazanamaz. Diogenes L., Speusippos hakkında şöyle der: "Platon’un görüşlerine bağlı kaldı. Ama karakteri onunki gibi değildi, çünkü çabuk parlayan ve hazlarına yenik düşen biriydi. Geçirdiği felç yüzünden bedence çökünce Ksenokrates’e adam yollayıp onu okuldaki yerini almaya çağırdı." (Ksenokrates bu çağrıyı kabul eder ve Speusippos’un ölümünden sonra Akademia’nın başına geçer) İşte böyle sevgili kitap dostlarım. Kimsenin ahı kimsede kalmaz! demek istiyorum lâkin demiyorum. Aristoteles'i insanları aydınlatacak bir Tanrı elçisi olarak gören ibn-i Rüşd, islâm felsefenin ilk öğretmeni (muallim-i evvel) olarak gören Farabi, onu okulunun aklı olarak gören Platon, her bir cümlesini altın nehrine benzeten Cicero, Aristo felsefesini skolastik felsefe ile harmanlayan T. Aquinas ve daha niceleri yanılıyor olamaz. O gerçekten de çok büyük bir filozof. Kanımca "İsteklerini tutsak al, vicdanına tutsak ol" diyen Aristoteles’in bir filozof olarak en önemli özelliği onun sağduyuya olabildiğince yakın biri olması. Akılcı-açık yaklaşımı ve bilimsel düşünceleri ile felsefede mantık ve gerçekçilik öncüsüdür. Onu hem sevindiren hem de acı çektiren Atina dönemi, devleti ve köklü rejimlerini merak edenlere tavsiyemdir. Kitap ve sevgiyle & #dipcem Aristoteles’i ve felsefesini merak edenler için Prof Dr Ahmet Arslan ve Ahmet Cevizci eserleri şiddetle tavsiyemdir. #dipçem Platon'un 'Akademia'sında daha çok metafizik, ahlâk, siyaset gibi konular görülürken;Aristoteles'in Lykeion'unda mantığa ve bilimsel araştırmalara ağırlık verilmiştir. #dipçem Aristoteles’in genel karakteri hakkında da birkaç şey söylemem gerekirse şık giyindiği, parmaklarını yüzüklerle donattığı ve saçlarını kısacık kestiği; tığ gibi ince olduğu. Ayrıca çok kibirli bir karakteri, iğneleyici bir nüktedanlığı ve hazırcevaplığı olduğu da söylenmekte. Kısacası sevimli bir adam değil, hayran olunacak bir adam profili çizilmekte. Ayrıca onun en büyük zevkinin zooloji, astronomi ve meteoroloji konularında iflah olmaz bir koleksiyoncu olduğu da bilinmektedir.#edebiütopya

Atinalıların DevletiAristoteles · İş Bankası Kültür Yayınları · 20201,148 okunma

·

27 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

mειτεm