Yaşamının bütün evrelerinde aşağılanmış, çeşitli nedenlerden kendini hor görmüş, bazı şahsiyetlere kininden kaynaklı olarak -bize göre- uygun olmayan işler yapmış, çevresinden kopmuş, eserdeki tabiriyle "Yeraltı"na sığınmış, sıradan bir karakter değil -kendisi de ifade ediyor- zira bu karakter bir kişiyi temsil etmiyor, bu karakter, biz, yerin üstündekiler olarak kenara itelediğimiz bir topluluğu temsil ediyor. Bu eser, İkinci Dostoyevski tecrübem. Daha evvelden "Suç ve Ceza" adlı eserini okumuş, yüreğimin ta derinlerinde hissederek yaşamış, etkisinden uzunca bir süre çıkamamıştım, bu nedenle uzunca bir süre Dostoyevski okumamıştım. Bu eseri okurken, aynı duyguları bir kez daha yaşar gibi oldum. İlk bölüm, okura, okurlara bir hitap. "Yeraltı"ndan canlı yayın gibi. Kahramanımızın bütün tutarsızlığına rağmen, hezeyanlarına rağmen hayat felsefesini kaleme dökmeye teşebbüsünü okumak, şahsen dünya görüşümü sorgulamaya itti. Zira bu kadar sorgulayan, ayrıntıları düşünen, acısı ne kadar tuhaf olursa olsun, o acısı uğruna gemileri yakan birini yanımdaymış gibi görmek, insanı elinde olmadan sarsıyor. Bu durum da, kendi dünyanızı üzerine kurduğunuz inançlarınızı, fikirlerini değiştirmeye, sorgulamaya zorluyor. İkinci bölüm, okura hitaptan normal roman örgüsüne geri dönüldüğü bölüm. Kahramanımızın yaşadığı bazı anıları yazmasından oluşuyor. Özellikle Liza ile yaşadığı olaylar, boğazıma yumru gibi oturdu. Nedeni şu; ilk gün samimice teselli ettiği, bulunduğu yanlış yerden çevirmeye çalıştığı kadını, dört gün sonra hakaretlerin dik alasıyla evinden kovması ve bütün bunların bilincinde olması, yani, teselli ederken samimice teselli etmesi, hakaret ederken de isteyerek hakaret etmesi ve en sonunda, bütün bunları normalmiş gibi kabullenmesi. İşte bu benim içime oturdu. Lafı uzattıkça uzattık, son olarak şunu söyleyelim: Bu eser, dünya edebiyatında az bulunan bir eserdir. Öyle ki, kendi gerçekliğimizi, benliğimizi suratımıza oldukça gerçekçi bir şekilde çarpıyor. İyi okumalar dilerim. Muhabbetle...

Yeraltından NotlarFyodor Dostoyevski · Everest Yayınları · 2015130,1bin okunma

·

5 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ebubekir Marabaoğlu