Gazzâlî’nin düşüncesine göre filozofların başlıca yanlışları şu noktalarda toplanmaktadır:
a) Onlar, aklî delillerle kanıtlanması mümkün olmadığı halde başlangıçsız evren ve başlangıçsız zaman fikrini savunmakla İslâm’ın hür ve yaratıcı Allah inancından sapmışlardır.
b) Allah’ın ilmini beşerî bilgiyle karıştırarak değişken varlıklar hakkındaki bilgilerin değişmesinin, onu bilende de değişiklik meydana getireceği fikrinden hareketle Allah’ın eşyayı tümel bilgiyle bildiğini iddia etmişler ve bu suretle Allah’ın bilgisini sınırlamışlardır.
c) Âhiret hayatının sadece ruhanî bir hayat, âhiret mutluluğunun da aklî ve ruhî doyumlardan ibaret olduğu şeklindeki fikirleriyle cismanî dirilişi reddetmişlerdir.
Sonuç olarak Gazzâlî, filozofların bu üç konudaki fikirlerinin Kur’an’da yer alan sarih açıklamalara ters düştüğü ve peygamberleri yalanlama anlamı taşıdığı için filozofların tekfir edilmesi gerektiği kanaatine varmıştır.
Bu meselelerin dışında kalan dinî konulara gelince, o konuların İslâm mezhepleri arasında da tartışmalı olduğunu dikkate alarak filozofların bunlarla ilgili görüşlerinin bid‘at olduğunu savunmuştur.
***
Sayfa 57Kitabı okudu
·
4 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.