Henrik Ibsen - Bir Halk Düşmanı (Kitap İncelemesi)
Henrik Ibsen 19. yüzyılın en önemli oyun yazarlarından biri olup Bir Halk Düşmanı da onun en başarılı ve önemli oyunları arasındadır. Yazarın 1882 yılında yazdığı geç dönem eseri olan bu beş perdelik oyun, ince bir mizahla yapılan toplum eleştirisiyle oldukça başarılı bir anlatıma sahiptir.
Dr. Tomas Stockmann, kasabada bulunan kaplıcalarda insan sağlığına aykırı bir kirlilik olduğunu suyun analiziyle tespit eder ve bu durumu yörenin belediye başkanı olan abisi Peter Stockmann'a bildirir. Başlangıçtaki düşüncesi abisi dahil herkesin bu gerçeklik karşısında yanında olacağı ve kendisinin de yörenin önemli birisi haline dönüşeceğidir. Fakat daha sonraki olaylarla bu gerçekliği ne abisi ne de yörenin önde gelen insanları kabul eder. Sonrasında bu durum hakkında yazdığı makalesini büyük bir halk topluluğu önünde okumak ister ama abisi ve yandaşlarının geniş halk kitlesini vergi yükünü bahane ederek manipüle etmesine tanık oluruz.
Metinde, insanların kendi menfaatleri için ne kadar kolay bir şekilde taraf değiştirebildiklerini, insan sağlığı gibi önemli bir gerçekliğe rağmen ekonomik nedenlerle halkı nasıl manipüle edebildiklerini, yığınların genellikle güçlünün yanında olmasının nasıl vahim sonuçlar doğurabileceğini ve böylelikle sağlık gibi önemli bir konunun dahi göz ardı edilebildiğini bizlere göstermektedir.
Ibsen'in Bir Halk Düşmanı adlı oyununu detaylıca incelediğim video için: youtu.be/NCpxOC_El9g
Esas kirlilik dışta değil içte, kisvede değil kalpte olur. Onun dışındaki her leke ne kadar kötü görünürse görünsün, yıkandı mı temizlenir, suyla arınır. Yıkamakla çıkmayan tek pislik kalplerde yağ bağlamış haset ve art niyettir.
Şems-i Tebrizi
Bence bu günün dünyasında en büyük sıkıntımız kirlilik.
Hava kirliliği
Su kirliliği
Toprak kirliliği
Gıda kirliliği
Toplum kirliliği
Bilgi kirliliği...
Bu kadar kirliliğe ne insan bedeni ne insan ruhu fazla dayanır.
Arapça'da Kirlilik Çeşitleri;
Necâset نَجَاسَةٌ Bedende
Vesâhet وَسَاخَةٌ Elbisede
Habâset خَبَاثَةٌ Kişilikte
Hakâret حَقَارَةٌ Duyguda
Kabahat قَبَاحَةٌ Davranışta
Vekahât وَقَاحَةٌ Tavırda
Atâlet عَطَالَةٌ Eylemde
Cehâlet جَهَالَةٌ Fikirde
Dalâlet ضَلَالَةٌ Gidilen yolda
Terbrizi bizlere çok güzel öğütler bırakmış: "Esas kirlilik dışta değil içte, kisvede değil kalpte olur. Onun dışındaki her leke ne kadar kötü görünürse görünsün, yıkandı mı temizlenir, suyla arınır. Yıkamakla çıkmayan tek pislik kalplerde yağ bağlamış haset ve art niyettir."