1907’nin Eylül ayı başlarında, Bulgar kadın yazar Evgenia Mars, diş hekimi kocası Dr. Mihail Elmazov ve ülkenin milli şairi Ivan Vazov Sofya Garı'ndan kalkan trenle Osmanlı' nın başkentine ulaşıyorlar. Ve bu gezinin notlarını Evgenia Mars, Ivan Vazov'dan aldığı cesaretle 1909 yılında kitaba dönüştürüyor.
2019 yılında Prof. Dr. Hüseyin Mevsim tarafından Türkçe'ye çevrilen ve “Abdülhamid İstanbul’unda Bir Kadın Seyyah” ismiyle Kitap Yayınevi tarafından yayımlanan eser, Sunuş ve Seyahat, Boğaziçi, Suriçi veya Eski İstanbul, Prinkipo, Evlogi Gerogiev Bulgar Hastanesi ve Bulgar Ruhban Mektebi, Bedesten ve Taksim, Bulgar Erkzarhlığı, Altın Boynuz, Selamlık ve Galata Mevlevihanesi olmak üzere on bölümden oluşmaktadır.
Evgenia Mars tabi ki milliyetçilik duygularının etkisiyle, bir çok yerde Osmanlı'yı aşağılasa da, bir gezi kitabı olarak bence çok etkileyici yazmış. Dönem İstanbul'unu gözünüzde canlandırabilir ve sanki siz de orada geziyormuş hissini tadabilirsiniz. Ki benim gibi İstanbul aşığı (tabi yaşamak için değil gezmek için sadece) biri bu kitabı okumasam yazık olurmuş. Tavsiye ederim.
