Aile Terapisi Gönderileri
Aile Terapisi kitaplarını, Aile Terapisi sözleri ve alıntılarını, Aile Terapisi yazarlarını, Aile Terapisi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
ADLERCİ TERAPİ madde istismarının olduğu ailelerle çalışmada, üyelerin cesareti kırılmış kişiler olduğu sayıltısına dayanır. Bundan dolayı, tedavi aile üyelerinin, özellikle de istismardan en çok etkilenmiş olabilecek üyenin, sosyal ilgilerini artırmaya yönelik olarak tasarlanmıştır (Odom, Snow ve Kem, 1999; Sweeney, 2009). Bu yaklaşımda aynı zamanda, madde istismarı sorunu bir hastalık olarak değil, sosyal bir sorun olarak yeniden çerçevelendirilir-.
Sosyal ilgiyi ve dolayısıyla ailenin sağlığını ve işlevselliğini artırmanın bir yolu da, ebeveyn ve çocuklarla çeşitli yollarla çalışmaktır. Bu yaklaşıma göre, müdahalede başlıca yol,
ebeveynleri, becerileri ölçüsünde ve özgüvenlerini artırmaya yardımcı olan bir grup içine dahil etmektir. Etkili Ebeveyndik İçin Sistematik Eğitim
Örneğin, deShazer kendi çalışmalarında çokça yararlı bulduğu beş müdahaleden söz eder (deShazer, 1985; deShazer ve Molnar, 1984):
1. “Şimdi ile bir sonraki görüşmemize dek şöyle bir gözlem yapman(ız)ı istiyoru(z)m, böylelikle görüştüğümüzde bana (bize) ayrıntılı bir şekilde anlatabilirsin(iz). Gözlemlemeni(zi) istediğim şey şu; hayatında (ailenizde, ilişkinizde) olan şeyler arasında hangilerinin olmaya devam etmesini istersin(iz)? “ (deShazer, 1985, s. 298). Böyle bir rica damşan/ailenin üzerinde çalışmak istediği sorundaki sürekliliği/devamlılığı görmesi için cesaretlendirir.
STRATEJİK AİLE TERAPİLERİ
Önemli Temsilcileri
Stratejik terapilerin önemli temsilcileri arasında Milton Erickson, Paul Watzlawick, John Weakland, Richard Fisch, Jay Haley, Cloe Madanes ve James Keim bulunmaktadır.
Kuramın Ana Hatları
Tedavi pragmatik ve kısa süreli olmalıdır. İçgörü ve geçmiş yaşantılar tedavinin bir parçası değildir. Aile kurallan, aile dengesi, değiş- tokuşa dayalı etkileşim, yineleme (redundancy) prensibi, kişisel vurgu şekli, simetrik ve tamamlayıcı ilişkiler ve döngü- sel nedensellik davranışın temelini oluşturmaktadır.
Yapısal yaklaşımın üçüncü ayırt edici bir özelliği, şimdiye odaklanmasıdır. Geçmiş ve geçmişe ait örüntüler vurgulanmaz (Minuchin, 1974). Yapısal aile terapisi esasen geçmiş verileri önemsemez. Örneğin yapısalcılar, ailenin zaman içindeki tarihsel ya da gelişimsel dönüm noktalarına dikkatini vermek yerine ailenin şimdiki zamandaki yapısını zihinsel olarak hari- talandırırlar.
Yapısal aile terapisinin dördüncü bir yönü, yaklaşımı bazen stratejik aile terapisinden ayırt etmenin güç olduğudur (Friesen, 1985; Stanton, 1981). Her iki yaklaşımda da, yıkıcı ve tekrarlayan güncel davranışları tanımlama ve engelleme üzerinde pragmatik bir vurgu vardır. Ayrıca iki yaklaşımda da oturumların içeriğinin aksine sürece odaklanılır.
KARŞILIKLI DEĞİŞ-TOKUŞ Davranışçı evlilik anlaşmaları genellikle karşılıklı değiş-tokuş prensibine dayanmaktadır. Nitekim, bu da eşlerden birinin diğer eş karşılığım yaptığı sürece bir işi yapmayı kabul etmesi demektir. Bir evin bakımı sırasında, eşlerden biri, diğer eş çamaşırları yıkarsa, bulaşıkları yıkamayı kabul edebilir. Bu tür anlaşmalarda her iki taraf da istediğini almaktadır. Böyle anlaşmalar (sözleşme/kontrat) yazılı olarak yapılırsa, genellikle şartlı sözleşme halini alırlar.
Tedavi süreci, yeni davranışı model almanın önemini vurgulayan sosyal öğrenme teorisine (Bandura ve Walters, 1963) dayandırılmıştır. Yaklaşımın teknikleri “önceleri şeker gibi ödülleri içermekteyken, kısa bir süre içinde puan sistemi, model alma, ara (mola) verme ve edimsel ilgi gösterme gibi tekniklere ağırlık verilmiştir.” (Horne ve Sayger, 2000, s. 457). Bu yaklaşım, zaman içerisinde giderek ailelerle doğal ortamlarında çalışmaya doğru yönelmiştir.
OYUN TERAPİSİ: Oyun terapisi çocuklarla çalışmada ve iletişim kurmada oyunu temel araç olarak kullanan her türlü terapötik müdahale için kullanılan genel kavramıdır (Johnson, Bruhn, Winek, Krepps ve Wiley, 1999)- Çocuk-merkezli oyun terapisinde, Cari Rogers’m insancıl yaklaşımı temeldir, terapistler çocuğu koşulsuz bir şekilde kabul ederler ve kendilerine ifade özgürlüğü sağlarlar. Bu süreçte, çocuk, terapiste duygularını ve ilişkilerini oyuncak veya şekilleri manipüle etmek suretiyle ifade eder. Çocuk, terapistin de yardımıyla, zamanla yaşamında kendisini rahatsız eden durumları, oyun, kimi temaları canlandırma veya terapistle konuşma ile belli çözümlere ulaştırır.
Bowen birçok kişinin en az 25 yaşına kadar gerçek benliğin farklılaşmasına ulaşmadıklarım ileri sürer (Kem ve Bowen, 1988). Farklılaşma düzeyi bir doğru üzerinde düşünüldüğünde, bir ucunda özerklik (bir durumu net düşünme yeteneğine işaret eder) öteki uçta farklılaşmama (aile üyelerinden uzak yaşasa bile, bireyin aile üyelerine duygusal bağımlılığını ifade eder) düşünülebilir. Bu ilişki iç içe geçme esasında farklılaşmamış aile ego yığuu olarak tanımlanır (Bowen, 1965).
Bireylerin kendilerini asıl ailelerinden farklılaştırıp farklılaştırmamaları veya nasıl farklı- laştırdıkları çekirdek ailenin duygusal süreci ile ilişkilidir.
sonucu bireyin çevresindeki bireylere iyi ve kötü özellikler yansıtmasıdır. Ayırmayı kullanarak, bireyler kendi kaygılarını hatta nesneleri bile (örn., kendilerine yakın olan bireyleri) tahmin ederek kontrol edebilirler. Ancak bu savunma mekanizmasının eksik yönü gerçeğin çarpıtılmasına neden olmasıdır. Ayırma ortaya çıktığında, çocuklar (ve sonrasında onların yetişkin halleri) bir nesne (bir birey) hakkındaki duygularını gerçekçi bir bakış açısıyla bütünleştirmede başansız olurlar (Hafner, 1986). Örneğin, bir çiftin ilişkisinde eşlerden her biri gerçekçi olmayan davranış örüntülerini diğerine yansıtabilir. Bu tür bir yansıtma ilişkideki çarpıtmaya ek olarak, çatışmaya ve kargaşaya neden olabilir'. Bu şekilde davranan bireyler kişilerarası ilişkilerdeki karmaşıklık konusunda sıkıntı yaşayabilirler ve etkileşimlerinde olgun olmayan davramşlar gösterebilirler (Kernberg, 1976; Kohut, 1971
Boşanma terapisi, çiftlerle psikolojik danışma çeşitlerinden biridir ve çiftlere fiziksel, psikolojik ve yasal olarak ayrılmalarına yardım etmeyi ifade eder. Boşanma durumlarıyla çalışan danışmanlar kişisel, ailevi ve diğer boşanmadan kaynaklanan so run ve zorluklarıyla danışanlarının etkili başedebilmesi için gerekli kuramsal donanım ve pratik-klinik stratejilere sahip olmalıdırlar (Rice, 2005). Boşanma terapisinin amaçları şunlardır:
• Evliliğin sona erdiğini kabul etme
• Boşanılan kişi ile boşanma sonunda sağlıklı bir şekilde ilişki kurabilme
• Duygusal destek bulmak suretiyle makul düzeyde duygusal uyum sağlama
• Dinsel ve tinsel kaygı ve huzursuzlukla (angst) başetme“ (Mun-ay, 2002)
• Sonlanmakta olan evlilikte kendi payının farkına varma