Kavramlar, Kaynaklar, On İki İmamlar, Tarih, Sürek, İnanç, İbadet, Edebiyat
Aleviliğin Yazılmayan Tarihi
Ali Rıza ÖzdemirAleviliğin Yazılmayan Tarihi Gönderileri
Aleviliğin Yazılmayan Tarihi kitaplarını, Aleviliğin Yazılmayan Tarihi sözleri ve alıntılarını, Aleviliğin Yazılmayan Tarihi yazarlarını, Aleviliğin Yazılmayan Tarihi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Sen söylersin söz içinde sözüm var.Çalarsın çırparsın oğlun kızın var.Hiç demezsin üç beş arşın bezim var.Bedestenler senin olsa ne fayda.
Son
Pir Sultan 'ım bu böyle olsun
Kanlı gömleğim Fatma Ana alsın
Gidi kafir davan mahşere kalsın
İmam Hüseyin'in kanı nic'oldu? '
Sayfa 289Kitabı okudu
Düvaz-ı imam, Farsça ''On iki imam'' anlamına gelir. içinde On iki imamların adlarının geçtiği şiirlerdir. Müzik eşliğinde okunurlar ve cem ibadetlerinin temelidirler.
Dostum Muhammed'dir hak habîbullâh,
Söylersen Muhammed, Ali'den söyle.
Cihâna geldiler sırr-ı sırrullâh,
Söylersen Muhammed, Ali'den söyle.
Hasan Muhammed'dir, Hüseyin Ali.
Şah İmam Zeynel'e demişiz belî.
Muhammed Bâkır'ı sevdik ezelî.
Söylersen Muhammed, Ali'den söyle.
Enbiyâ, evliyâ onlara âşık.
Verdiler ikrârı oldular tanık.
Hak mezhebi İmâm-ı Cafer-i Sâdık.
Söylersen Muhammed, Ali'den söyle.
Mûsâ-iKâzım'dan kuruldu erkân.
Şah İmam Rızâ'dır pîr-i Horasan.
Takî ile Nakî mümine îmân.
Söylersen Muhammed, Ali'den söyle.
Hasan ül Askerî server-i âlem,
Muhammed Mehdî'dir sâhibul kerem.
Genc Abdâl zikret dilinde her dem.
Söylersen Muhammed, Ali'den söyle.
Sayfa 270Kitabı okudu
Ata yadigarı en eski sazımız olan kopuz, bugün aşıklarımızın ellerinde bulunan sazların atasıdır. Türklerin Orta Asya'dan getirdikleri kopuz, Anadolu'da birkaç yüzyıl daha varlığını sürdürmüş, nihayet 15. yüzyılda yerini yavaş yavaş karadüzen, bağlama, çöğür, tambura, cura gibi sazlara bırakmıştır. 17. yüzyıldan sonra kopuza ve kopuzculara pek tesadüf edilememekte birlikte, 18. yüzyıla kadar toplum içinde tanındıkları bilinmektedir. Eldeki kayıtlara göre kopuz, Rumeli'de daha geç dönemlere kadar kullanılmıştır
Sayfa 268Kitabı okudu
Nevruz Bayramı
21 Mart'ta kutlanan Alevilerin bayramlarından biridir. Geleneksel inanışlara göre, Hz. Ali nevruz günü doğmuş, Hz. Fatıma ile Nevruz günü evlenmiş, Peygamber tarafından bugün halifeliğe atanmıştır. Ayrıca Allah, dünyayı bugünde yaratmış, Hz. Yusuf bugünde kuyudan çıkarılmıştır. Nevruz köken bakımından kadim Türk bayramlarından biridir. Yazar Ali Rıza Özdemir şöyle demektedir: ''Nevruz bayramını, Farslar, Afganlar, Arnavutlar, Gürcüler, Tacikler ile birlikte Türkiye Türkleri, Türkmenler, Ozbekler, Azeriler, Kırgızlar da kutlar. Nevruz, neredeyse tüm kuzey yarımkürenin orta kuşağında yaşayan değişik milletler tarafından kutlanan, geleneksel yeni yıl, doğanın uyanışı veya bahar bayramıdır. Bu coğrafyada Nevruz'u kutlamayan belki de tek istisna, Araplardır.
Sayfa 257Kitabı okudu
Kızlar Masum-u Kirli olduğu için listeye alınmamıştır!
14 Masum-u Pak, Alevilik'te küçük yaşta şehit edilen Ehl-i Beyt ve On İki İmamların oğulları için kullanılan bir kavramdır. Yaşları küçük olduğu için pak ve masum diye adlandırılmıştır.
Sayfa 238Kitabı okudu
Dört Kapı Kırk Makam
Hacı Bektaş'a isnat edilen Makalat kitabında ''Dört Kapı Kırk Makam'' şu şekilde izah edilmiştir:
Şeriat kapısının makamları:
1. Iman etmek,
2. Ilim ögrenmek,
3. Ibadet etmek,
4. Haramdan uzaklasmak,
Sayfa 233Kitabı okudu
Pir Sultan Abdal
Dünya benim deyip göğsünü germe,
Dünya kadar malın olsa ne fayda.
Söyleyen dillerin söylemez olur,
Bülbül gibi dilin olsa ne fayda.
Kurtulamazsın Azrail 'in elinden,
Bir gün olur çıkarırlar evinden,
Allah'ın ismini koyma dilinden,
Dünya kadar pulun olsa ne fayda.
Sen de dersin söz içinde sözüm var, Çalarsın çırparsın oğlum kızım var,
Senin surda üç beş arşın bezin var,
Bütün dünya malın olsa ne fayda.
Yalan söyler kov gıybetten geçmezsin, Helalini haramını seçmezsin,
Kesilir nasibin sudan içmezsin,
Akar çaylar senin olsa ne fayda.
Pir Sultan'ım çökse otursa,
Küll-i günahlarım alsa getirse,
Dünya benim diye çekse getirse,
Dünya sana baki kalmaz ne fayda.
Sayfa 218Kitabı okudu
Alevilikte Ahiret Inancı
Ancak Alevilik, cennet ve cehennemi bir korku ve rüşvet gibi sunmaz. Alevi uluları, Allah aşkını esas aldığı için onların eserlerinde cennet ve cehennem biraz daha arka planda kalır.
Sayfa 213Kitabı okudu
Hz. Muhammet şöyle buyurmuştur.
''Benden sonraki imamlar şunlardır: 'Hidayetçi Ali, hidayete eren Hasan, adaletli Hüseyin, dinin himayecisi Ali, çok bağışta bulunan Muhammet, halka yararlı Cafer, emin Musa, güvenilir Ali, kılavuz Muhammet, çaba sarfeden Ali, derin ilim sahibi Hasan ve arkasında Meryem oğlu Isa'nın namaz kılacağı Mehdi.''
Sayfa 212Kitabı okudu
Günümüzde İslam' ın ve İslam' a dair teferruatlı konuların, bazı insanların dilinde nasıl sakız gibi çiğnendiğini, bazı gerçeklerin nasıl tersyüz edildiğini, İslami değerlerin nasıl budandığını, bütün bu kargaşa arasında insanların İslam'dan nasıl uzaklaştığını oldukça açık ve net şekilde tahlil edebiliyoruz.
Sayfa 208Kitabı okudu
Aleviliğin inanç yapısına ait bir başka unsur da ''imamet'' yani On İki İmamların liderliğine iman etmektir.
Sayfa 207Kitabı okudu
Kul Himmet ise Hz. Muhammet'e olan bağlılığını şu mısralarla anlatmaktadır: '
''Cümle bir mürşide demişler beli
Tespihleri Allah, Muhammet, Ali
Meşrebi Hüseyni, ismi Alevi
Muhammet Ali ye çıkar yolları ''
Sayfa 193Kitabı okudu
Alevi edebiyatı içinde yer etmiş kimi şiirler ise gerçekten İslam dışıdır. Mesela 19. asırda yaşamış Derviş Ali adlı bir şairin yazdığı ''Men Ali'den başka Tanrı görmedim'' nakaratlı şiiri buna örnek verilebilir. Ancak bu tür şiirler, genellikle Bektaşilik ve Kızılbaşlığın dış müdahalelere açık olduğu dönemde kaleme alınmıştır. Fazlullah Hurufi'ye ilahlık isnat eden şiirleri de yine bu kalemden sayabiliriz.
Sayfa 192Kitabı okudu
Alevî Edebiyatında Şathiyeler
Alevi edebiyatında şathiye olarak bilinen şiirlerin önemli bir yer kapladığı; konuya ilgi duyan herkes tarafından az çok bilinir. Bu şiirler görünüşte -haşa- Allah ile alay eden şiirlermiş gibi görünseler de, göreceğiz ki asılları böyle değildir. Çünkü bu şiirlerin içsel anlamlarına iner, bu şiirlere tevhidi bir bakış açısından bakarsak ve bu şiirleri yazan şairlerin öteki şiirlerini incelersek, anlayacağız ki bunlar, Allah inancı ile alay eden şiirler değil aksine, sahte inançlarla, hurafelerle ve Allah 'ı inkar eden insanların inkar malzemeleri ile alay eden şiirlerdir.
Sayfa 190Kitabı okudu