"Topluma bir şey söylemek isteyen sanatçıların hepsi Aristophanes'ten ders alabilirler. Fakat zamanımızın hiçbir sanatçısı Aristophanes kadar hür ve cesur olamaz çünkü hiçbir çağdaş devlet, sanatçıya fikirlerini bu kadar açık bir şekilde söylemek hakkını vermez."
Azra Erhat'ın hazırladığı bu mükemmel çalışma 1958'de yayımlanmış. Okunma sayısına bakılırsa maalesef hakettiği değeri görememiş. Muazzam bir çalışmanın ürünü olan bu esere Aristophanes'in elde olan bulgulara göre biyografisi verilerek giriş yapılmış. Kitabın devamında ise komedi yazarının eserlerinden kesitler vererek dönemin toplumsal ilişkilerine, evlilik hayatlarına, savaşa ve barışa karşı tutuma ve kadınların toplumdaki yerine kadar değişik perspektiflerde saptamalar yapılmış. Okurken çoğu noktada demokrasinin doğduğu topraklar olan Yunanistan'da nasıl olur da bu kadar tezat var olur şaşıracaksınız. Komedinin yaratıcısı sayılan Aristophanes, yer yer komedi unsurunu kullanarak bazı yerlerde ironilere başvurarak hemen her eserinde topluma bir ayna tutarak yazar olarak yapması gereken görevi yerine getirmiş ve halkın içinde bulunduğu yanlışları onlara güldürü vasıtasıyla göstermiş. Antik Yunan okumalarını şekillendirmek ve komedyayla ilgili okumalar yapmak isteyen okurlar için keyifle okunacak bir kitap olduğunu düşünüyorum.
