Klasik şairlerimiz, bir taraftan Farsça şiirler kaleme alırken diğer taraftan da daima “fayda”yı ve “faydalı olmayı” şiar edindikleri için, Türk insanının okuduğunda istifade edebileceğini düşündüğü bazı Farsça manzum eserleri, yine Türkçeye manzum olarak tercüme etmişlerdir. Türk dili gelişimini tamamlayıp üst dil dediğimiz hüviyeti kazanınca ve Türk halkında belli bir kültürel birikim oluşunca, bu tip eserlerin yanında estetik hüviyete sahip olan eserler de Türkçeye manzum olarak çevrilmiştir.
Bu çalışma, tercüme ve nazire özelliği taşıyan sekiz Türkçe mesnevînin, yine manzum Farsça örnekleri ile karşılaştırılmasının yapıldığı sekiz makalenin bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Bu makalelerde; Sa’dî’nin Bostân’ı ile Hoca Mes’ûd’un Ferheng-nâme-i Sa’dî’si, Feridüddîn-i Attâr’ın Esrâr-nâme’si ile Tebrizli Ahmedî’nin Esrâr-nâme Tercümesi; Mantıku’t-tayr’ı ile Gülşehrî’nin Mantıku’t-tayr’ı ve Pend-nâme’siyle Za’îfî’nin Kitâb-ı Bostân-ı Nesâyih’i; Genceli Nizâmî’nin Hüsrev ü Şîrîn’i ile Fahrî ve Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrînleri ve Molla Câmî’nin Yûsuf u Züleyhâ’sı ile Hamdullah Hamdî’nin Yûsuf u Züleyha’sı mukayese edilmiştir.
