Beyindeki Aynalar

F5'in işlevsel özelliklerinin analizinden, bu alandaki nöronların çoğunun kavrama, tutma, yönlendirme gibi belirli motor eylemler sırasında etkinleştiğini ve bazılarının aynca görsel uyarımlara da tepki verdiğini gördük. Bu nöronların motor özellikleri (kodladıkları tutuş gibi) ve görsel seçicilikleri (söz konusu nesnenin şekli, boyutu ve yönü) arasında bariz bir uyum vardır. Bu uyum nesneyle ilgili görsel bilgiyi uygun motor eylemlere dönüştürme işleminde belirleyici rol oynar. Bu nöronlara kanonik nöronlar denir, çünkü uzun süreden beri görsel-motor dönüşümlerde premotor korteksin yer aldığı düşünülmektedir.

Eren Dogan

Bir kez daha kahve fincanı güzel bir örnek teşkil etmektedir: Eli açmaya yönelik ilk hareketten itibaren beynimiz fincanın yapılacak eylemle ilgili olan ve hem fincanın motor dış görünüşünü hem de olası kavrayış uzamını oluşturmaya katkıda bulunan özelliklerini seçer. Motor dış görünüş, özünü olası kavrayış uzamından, olası kavrayış uzamıysa özünü motor dış görünüşten alır. Etkili olabilmek için fincan menzil dahilinde ve kavrama eyleminde yer alan vücut kısımları için sınırlanabilir olmalıdır. Nesnenin uzamı artık eylemi gerçekleştiren çeşitli vücut kısımlarıyla ilgili konumun uzamıdır ve olası amaca yönelik hareketleri bağlamında tanımlanır. Bunlar bazen değişebilir ama nesnenin uzamdaki yerleşiminden asla ayrılamaz.

Reklam

Eren Dogan

F5 nöronları belirli tür tutuşlara özel olmalarının yanın- da, motor eylemin farklı aşamalarında etkinleşirler. Örneğin elle tutuş durumunda parmakların bükülmesi esnasında nöronların yaklaşık üçte biri ateşlenmeye başlarken, kalan üçte ikisi bükmeden önce ateşlenir ve neredeyse tutuş tama- men sağlanana kadar etkinleşmeye devam eder. Bükmeden önce ateşlenen bu nöronların yaklaşık %50'si parmaklar uza- tılırken, diğer yanysa herhangi bir gözlemlenebilir uzak ha- reket başlamadan önce etkinleşir

Eren Dogan

Bu yüzden F5 alanının öngörülemeyen özelliğini açığa çıkaran yaklaşımın bu olması çok da şaşırtıcı değildir: F5 alanındaki nöronların çoğu bireysel hareketleri değil motor eylemleri (amaca yönelik hareketler) kodlar.3

Eren Dogan

Dış bağlantılara ilişkin olarak, agranular frontal korteks alanlan üç ana bölgeden gelen kortikal girdileri alır: prefrontal lob, singulat korteks ve parietal lob (birincil bedensel- duyusal korteks veya SI ve posterior parietal korteks).

Eren Dogan

Motor korteks sisteminin niteliğini ve amacını tamamen anlamak için yalnızca agranular korteksteki anatomik ve işlevsel olarak farklı alanlarını oluşturan çeşitli parçaların tanımlanmasından çok daha fazlası gerekir. Aynca diğer mo- tor alanlarla bağlantılarını (iç bağlantılar) , agranular fron- tal korteksin dışında kortikal alanlara sahip olanları (dış bağlantılar) ve subkortikal merkezler ve omuriliğe olan yan- sımalarının organizasyonunu da (azalan bağlantılar), göz önünde bulundurmamız gerekir.