Bir Din Felsefesine Doğru
M. Şekip TunçBir Din Felsefesine Doğru Gönderileri
Bir Din Felsefesine Doğru kitaplarını, Bir Din Felsefesine Doğru sözleri ve alıntılarını, Bir Din Felsefesine Doğru yazarlarını, Bir Din Felsefesine Doğru yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
İnsan bir okla yaralanınca yapılması lâzım olan ilk şey yarayı sarmaktır; oku atan kimdir, yay ve kiriş neden yapılmıştır, bunların az ehemmiyeti vardır. *
*bütün metafizik meseleleri bir tarafa bırakan Buddha
İnsanlar şu beş zincirden kurtulmalıdırlar: bencillik, şüpheler (kuşku), haz, bir gâye olarak alınan zahidlik ve kin.*
*Buddha
(...)Duygu varlığı bir cehennemse, duyguların insanları ve cihanı kucaklayacak kadar genişlemesi bir cennettir.
Sayfa 69
Hangi mefhuma ulaşsak dâima yeni hadler tasavvur etmek icap ediyor. Çalışmalar dâima genişliyor. Düşüncenin asâleti de buradan geliyor.
Sayfa 55
(...)Düşüncelerimizi ölüme değil hayata doğru idare etmeliyiz. Dünya hayatı bilinmedikçe dinin muhtevası da anlaşılacak gibi olmaz.
güneş gökte ise tan yeridir-
"Tan yeri ağardı, yiğitler kalkın.
Bakın yurd ne hâlde, vatan nerede?"*
Sayfa 37 - *Gökalp, Ziya
* Newton, kendi nazariyesi hk.:
"Deniz kıyısında duran bir adam uzakta, ufukta bir yelkenli görüyor. Yelkenli temiz, kusursuz görünüyor. Sahile yaklaşınca da böyle mi görünecek? Bilinmez(...)"*
(...)En büyük mucize kainatın kendisi olduktan sonra başka nasıl bir mucize aranır?
İlmin tabiat realitelerini ele almış bulunmasına karşılık dinin insan realitesi üzerine eğilmiş olduğunu, bizi kendi kendimizi mürakabeye davet etmiş olduğunu görüyoruz. Buna muhtaç olmadığımızı nasıl söyleyebiliriz ki günün yirmi dört saatinde şeytanî iğvalara kapılıyor; iradelerimizi çelen her türlü saiklerle çevrili bulunuyoruz.*
Sayfa 26 - * İlmî açıklama ile dinî açıklamanın mukayesesi
Anlama, meçhûlü malûma kalbetmekle oluyor.
Cumhuriyet inkılâbının laik bir idare kurması; dini tamamıyla dünyevî olan siyasetten ayırdığı gibi, ilmin muhtariyetine karışılmasına da mâni olmuştur.
hukuk - ahlâk - din
Tecrübelerimiz yanında bir de istek ve dileklerimiz vardır. Bunlar müspet olarak gösterilir, ispat ve tarif edilir olmamakla beraber yok edilemez temayüllerdir. Hayattan ayrılamaz bir ümit hâlinde dâima mevcutturlar. Bu temayüllerimizi ideal kıymetlere yöneltmek ahlâk ve dinin emirleri başlıca âmillerdir. Kant bu emre "şüphe götürmez bir emri katî" diyor. Nitekim bu emre dıştan uyma şekline "hukuk", vicdanla uyma şekline "ahlâk", imanla uyma şekline "din" diyoruz.
Realite aleminde evrensel gerçekler var olduğu gibi kıymetler aleminde de cihanşümul olanlar vardır. Din, bu kıymetler üzerine titrer; onları korur. Hakka, hayra nigehban olur. Zulme, gadre lânet eder. Bütün vicdanları bu kıymetlerle yükseltmeye, onlarla hemhal etmeye çalışır.
Aydınlarımızın birçoğu din kültüründen mahrum oldukları için dine karşı mütereddit ve lâkayt bir durumdadırlar.