İsmail Hakkı TONGUÇ ve Hasan Ali YÜCEL önderliğinde 17 Nisan 1940 yılında 3803 sayılı yasa ile öğretim hayatına başlayan Köy Enstitüsü en nihai ereği köylüleri; Başeğmez, sorgular, çalışır, üretmeden tüketmeyi ise kabul etmez hale sokar. Bunun yanında ise kültürel anlamda doyum noktasına ulaştırmayı hedeflemiştir.
Mahmut Makal ise bu kitabında enstitüden mezun olan, sonrasında enstitüde ya da enstitüden o zamanın Milli Eğitim Bakanı Şemsettin SİRER görevi sırasında Köy Öğretmen Okullarında öğretmenlik yapan enstitü mezunlarının ulaştıkları köyleri arıcılık, bilinçli tarım, demir-döküm, sıfırdan yapı oluşturma ve nicelerini köylülerle beraber imece usulü ile yapıldığını mezunların anıları ile kitaba aktarır. Bunun yanında ise kurumdan mezun olanların öğretmenlik yaptığı sırada yerli yönetim, muhtarlar, imamlar, kaymakam, vali, müdürler ve en önemlisi cehalet ile savaşımlarını ilk elden okumaya, sindirmeye ve en önemlisi bu kurumların kaldırılmasının ne gibi yozlaşmalara yol açmasıyla kimlerin ekmeğine yağ sürüldüğü ise apaçık yansıtır niteliktedir.
Tonguç, Yücel, Makal nice enstitülü aydınlar ile cehalet ve yozlaşmanın karanlığından kurtulmak umuduyla...
