Newton fiziğine göre, bir sistemin belli bir andaki durumundan yola çıkarak, o sistemin gelecekteki deviniminin ne olacağı hesab edilebilirdi. Bu bir doğa ilkesiyse, Laplace onu en genel ve anlaşılır biçimde dile getirmişti. Ona göre, belli bir anda bütün atomların durumunu ve devinimini bilebilen bir şeytan (üstün zeka), evrenin geleceğini toptan kestirebilirdi. Nedensellik dar anlamında "gerekircilik"i düşündürmektedir. Bununla şunu demek istiyorlar : Bugünkü durumuna bakılarak, bir sistemin gelecekteki durumunu belirleyen değişmez bir takım doğa yasaları vardır.
Bilim, şimdiye dek insanların sahip olmadığı ölçüde korkunç güçleri ortalığa salabilir. Ama, bu güçler bir düzene sokulmayacak olurlarsa çok geçmez, dünyanın altını üstüne getirebilirler.
Genel olarak, öğrenim, düşünce dünyasının çeşitli görünüşlerini gözümüzün önüne serer ama , gerçekten onlarla içli dışlı olamayız bir türlü. Öğretmenin yetisine göre, bu görünüşler az ya da çok aydınlanır. Öyle ki, bunların hayalleri belleğimizde, yerine göre kısa, yerine göre uzun ömürlü olur. Ama, az raslanır kimi durumlarda, bu yoldan düşünce alanına giren bir konu, kendi işığıyla, önce belli-belirsiz, sonra da canlı-canı aydınlanmaya başlar; sonunda, saçtığı işınlar, kafamızda git-gide büyüyen bir yer kaplar, başka konularla birleşip yaşantımızın önemli bir parçası oluverir.