Necmeddin Sahir Sılan Arşivi yayın dizisinin bu dördüncü kitabı Dersim vilayeti ve kazalarına ilişkin bürokrasi raporları ve yazışmalardan meydana geliyor. Sılan’ın girişimi üzerine hazırlanan bu raporlar ile Dersim sorunu ile Kürt vatandaşlara uygulanan “tedip” ve “tenkil” politikalarını gözler önüne seriliyor ve devlet aygıtının yapısı, çalışma biçimi ve evreleri hakkında detaylı bilgiler sunuluyor.
Bürokrasi dışında ulaşılamayacak kertede gizli bilgileri içermesi ve etnografik, antropolojik, demografik, jeolojik, ekonomik, toplumsal ve hatta arkeolojik yanlarının bulunması bu belgelerin basımını önemli kılıyor. Dersim Harekâtı’nın öncesi ve sonrasıyla bu açılardan yöre halkını ve bölgeyi inceleyen raporlar ile dönemin “ırk sorunu” ve Türkleştirme politikalarının yanı sıra devletin “uygarlaştırma” aygıtı olarak yaptığı çalışmalar da belgelenmiş oluyor. Bölgede yoğun ekonomik sorunlar izlenebilirken, bürokrasinin halkı “cahil” ve bölgeyi “emniyet ve asayiş problemli” olarak ele alışı da belgelerde açıkça mevcut bulunuyor.
