Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Bilimin Öncüleri

Gök Bilimin Sultanı Uluğ Bey

Ayşenur Gönen

Gök Bilimin Sultanı Uluğ Bey Sözleri ve Alıntıları

Gök Bilimin Sultanı Uluğ Bey sözleri ve alıntılarını, Gök Bilimin Sultanı Uluğ Bey kitap alıntılarını, Gök Bilimin Sultanı Uluğ Bey en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Biz insanlar, zamanı gün, hafta, ay, yıl gibi dilimlere bölerek günlük hayatımızı düzene sokmaya çalışırız. Altı bin yıldan uzun süredir bu amaçla takvim kullanırız. Takvimler; güneş, ay, yıldızlar, gece, gündüz ve mevsimlerle ilgili gözlemler sonucu ortaya çıktı. Gök bilimciler zamanı hesaplama yöntemlerini en iyi bilen insanlardı.
Uluğ Bey ve arkadaşları kendilerinden sonra- kilerin çalışmalarına ışık tutan çok önemli gökyüzü gözlemleri ve ölçümleri yapmışlardır.
Reklam
Yeryüzünün bilmeceleri. Gezegenimizin sırları. Koca evren içerisinde dünyanın konumu. Uluğ Bey ve arkadaşları tam 1018 yıldızın koordinatlarını en doğru şekilde hesapladılar ama bununla yetinmediler. Ölçümlerden elde ettikleri sonuçları yeryüzünün sırlarını keşfetmek için kullandılar. Harita üzerinde 648 şehrin konumunu belirlediler. Belirlenen koordinatlar kara ve deniz yolculuklarında rehberlik etti.
Uluğ Bey dedesini kaybettiğinde on iki yaşındaydı. Timur'un vefatından sonra ülke eyaletlere ayrılıp varisler arasında paylaştırıldı. Uluğ Bey Semerkant'tan ayrılıp babasının yönetimindeki Herat'a yerleşti. Altı sene boyunca babasının sarayında devlet işleriyle ilgili tecrübe kazandı. On altı yaşına geldiğinde Maveraünnehir ve Horasan bölgesinin yönetimi Uluğ Bey'e verildi. Uluğ Bey Semerkant'ı kendi eyaletinin başkenti ilan etti.
Aaaa... Uluğ Bey aynı zamanda hükümdar mıymış? Maveraünnehir bölgesinin valisi olduğunda daha on altı yaşındaydı. Otuz sekiz yıl bölgeyi yönetti. En meşhur bilim insanlarını Semerkant'a davet etti. Daha on dokuz yaşındayken hocaları Kadizade ve Gıyaseddin Cemşit ile birlikte Semerkant Rasathanesi'ni kurdu. Semerkant Rasathanesi uzun yıllar İslam dünyasının en büyük bilim ve astronomi merkezi oldu.
Reklam
- Merak ediyorum. Ona neden demir çivi diyoruz? Öğrencisinin heyecanı Kadızade'yi kendi çocukluğuna götürdü. - Kutup yıldızı hareketsizdir. Yer değiştirmez. Sabit yıldızlar arasında en meşhuru odur. Diğer yıldızların hareketleri kutup yıldızı gibi sabit yıldızlar esas alınarak ölçülür.
Etrafındakiler Timur'a "sahipkiran" diyorlardı. Sahipkıran, şanslı yıldızın sahibi demekti. Jupiter ve Zühre yıldızının aynı hizada olduğu gecede doğanlara verilen bir sıfattı. Bu kişilerin güçlü bir hükümdar olacağına inanılırdı. Timur, gerçekten de zamanının en güçlü hü- kümdarlarından biriydi. Orta Asya ve İran'da hüküm süren Timurlu Hanedanlığı'nın kurucusuydu. Topraklarına toprak katmak için sürekli seferler düzenliyordu. Muhammed, dedesi seferdeyken doğmuştu. Saray habercisi Timur'a müjdeyi verebilmek için bir ay at üstünde yol gitmişti.
Uluğ Bey kimdir?
On beşinci yüzyılda yaşamış astronomi ve matematik bilginidir. Asıl adı Muhammet Tara- 'dır. Aynı zamanda Timurlu hukumdarıdır. gay 1394'te Özbekistan'ın Sultaniye şehrinde doğdu. 1449'da Semerkant'ta vefat etti. Timurlular, 1370-1507 yılları arasında Orta Asya ve İran'da hukum surmuş bir İslam hanedanlığıydı. Babası Uluğ Bey'e 1409 yılında Semerkant merkezli Maveraunnehir bölgesinin yönetimini verdi. Uluğ Bey henüz on altı yaşındayken tahta çıktı. Otuz sekiz bölgenin emîri olarak yönetimde kaldı. Uluğ Bey döneminde Semerkant bilim ve sanatın en parlak gunlerini yaşadığı bir merkez haline geldi. Üstün bir zekâya sahip olan Uluğ Bey aynı zamanda başarılı bir matematikçi ve astronomdu. Henüz kuçuk denecek yaşta Meraga Rasathanesi'ni gormuş ve zihninde ona bir yer ayırmıştı. Bu sebeple Meraga'dan sonra en büyük rasathaneyi Semerkant'ta kurdu. Semerkant Rasathanesi'nde yapılan gözlemler ve araştırmaların sonuçları Zic-i Uluğ Bey isimli eserde toplandı. Otuz yıl faaliyetini sürdüren Semerkant Rasathanesi ve burada oluşturulan astronomi tabloları, teleskopun icadına kadar tüm dünyada bilim insanlarının baş ucu kitabı oldu.
Reklam
- Dünya merkezli evren modeli de nedir? - Dünya merkezli evren anlayışına göre evren iç içe geçmiş sekiz küreden oluşur. En dışta sabit yıldızlar feleği vardır. En içte de ay feleği. Hepsinin merkezinde ise dünya hareket etmeden durur. Kâinat dünyanın çevresinde döner.
Semerkant'ta yaz mevsimi çok sıcak geçerdi. Uluğ Bey sıcak yaz günlerini şehirden uzaktaki Nakşı Cihan bahçesinde geçirirdi. Kitabını alır, bir ağacın altına oturur ve saatlerce okurdu. Bahçe öyle büyüktü ki arayanların onu burada bulması zordu. Bu bahçede kaybolan bir atı bulmaları altı ay sürmüştü.