Gönüllü Sürgünden Zorunlu Sürgüne
Prens SabahattinSözler ve Alıntılar
Prens Sabahaddin'in, II. Abdülhamid'e sonra da İttihad ve Terakki Cemiyeti'ne cesaretle muhalefet etmesi, Milli Mücadeleyi desteklemesi, günümüzde hala tartışılmakta olan siyasal ve toplumsal fikirleriyle siyaset ve düşünce tarihimizde özel bir yeri vardır.
Prens Sabahaddin, ... Osmanlı Devleti'nin çöküşünü, ... zümrelerin egemen olduğu bir toplum olmasıyla açıkladı, merkezi otoriteye karşı ve kişisel girişimciliğe destek veren bir yaklaşımı savundu.
Daha çok Prens Sabahaddin adıyla tanınan Mehmed Sabahaddin Bey'in (1877-1948) annesi Seniha Sultan (1851-1931 ), Padişah Abdülmecid'in (1823-1861) kızıdır. Seniha Sultan'ın erkek kardeşlerinden dördü de padişah olmuştur: (V. Murad, II. Abdülhamid, V. Mehmed Reşad ve VI. Mehmed Vahideddin) Babası Damat Mahmud Celaleddin Paşa ( 1854- 1903), kardeşi Ahmed Lütfullah Beydir (1880-1973).
Prens Sabahaddin, Ziya Gökalp'in Durkheim'dan etkilenerek öne sürdüğü toplumcu görüşe karşı, Le Play'in bireyci anlayışını savundu. Edmond Demolins'in Anglo-Saksonların Üstünlüğü Neden ileri Geliyor? adlı yapıtı, görüşlerinin temelini oluşturdu.
Prens Sabahaddin Padişah Abdülmecid'in kızı Seniha Sultan ile Damat Mahmut Celaleddin Paşa'nın oğlu olan Prens Sabahaddin 1877'de İstanbul'da doğdu, 30 Haziran 1948'de İsviçre'nin Neuchatel kentinde öldü. 1899'da II. Abdülhamid yönetimini eleştirdiği için gözden düşen babasıyla birlikte Fransa'ya gitti. Paris'te, siyaset bilimciler ve toplumbilimcilerle ilişki kurdu.
Prens Sabahaddin, ...3 Mart 1924 sonrasında Türkiye' den zorunlu olarak ayrılmasına kadar geçen sürenin en önemli özelliği, Osmanlı hanedanı içinde Milli Mücadeleye açıkça destek veren başlıca hanedan üyesi olmasıdır. Bu tutumunda Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki Milli Mücadeleye duyduğu inanç rol oynar. Gerçekten bu zor dönemlerde Ankara'ya gönderdiği ve basına yansıyan telgrafları padişahı, İstanbul hükümetini ve müttefikleri telaşlandırmıştır.
Prens Sabahaddin, 31 Mart Olayı "irtica hadisesi" ile ilişkilendirerek bertaraf edilmeye çalışılır.