Hazarlar
Altay Tayfun ÖzcanEn Beğenilen Hazarlar Gönderileri
En Beğenilen Hazarlar kitaplarını, en beğenilen Hazarlar sözleri ve alıntılarını, en beğenilen Hazarlar yazarlarını, en beğenilen Hazarlar yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Hazarların Museviliği kabulüyle ilgili şu yanlış anlamayı öncelikle düzeltmek gerekiyor. Hazarlar Musevi değildi; sadece yönetici aile ve idareci sınıfla (o da sonradan) halkın çok az bir kesimi Museviliği benimsemişti. Halkın tercihiyse (en azından şehirde yaşayanlar) önce İslam, daha sonra Hristiyanlıktan yana oldu. Bunu, yukarıda da vurgulandığı üzere artık azalma eğilimi içerisine giren eski Hazar dinine inanan kesim izliyordu. Bu sıralamayı sunan pek çok Müslüman kaynak yazarı bulunmaktadır. Bunlardan Yakut el-Hamevî'nin sözlerini tekrar hatırlayalım:
Hazarlar Müslüman ve Hristiyandır. Aralarında putperestler de bulunur. Hükümdarın Yahudi olmasına rağmen Hazarlar arasında en küçük topluluğu Yahudiler meydana getirir. Çoğu Müslüman ve Hristiyandır. Yalnız, hükümdar ve maiyeti Yahudidir.
Sayfa 103 - Selenge YayınlarıKitabı okudu
Mes'ûdî'nin Hazar idari yapısıyla ilgili kayıtları tamamen hatalı değildir. Bilhassa da Kağan'ın "Hazarların ileri gelen bir ailesinden" çıkmasına ilişkin kaydı. Elimiz de bu aileyle ilgili açık bilgiler olmasa da çeşitli hususlar Hazar Kağanlık sülalesinin doğrudan Göktürklerin Çin kaynaklarında A-shih-na adıyla geçen ailesinden geldiğini gösteriyor.Öncelikli olarak Hazar Kağanlığı'nda kağan, tudun, tarkan, ilteber gibi Göktürk Kağanlığı'nda mevcut unvanların kullanılması, sadece birinin diğerini örnek almasıyla izah edilemeyecek türdendir.
Sayfa 75 - Selenge YayınlarıKitabı okudu
Hazar Kağanlığı, Göktürk hanedanına mensup olduğu anlaşılan bir ailenin idaresinde teşkilatlanmış bir boylar konfederasyonu olarak ortaya çıkmıştı. Ancak zaman içinde Hazarların, Bulgarlar ve Alanlar ile daha başka unsurları bünyesine dâhil etmesiyle devlet, yapısal bir değişimden geçti. Yeni kimliğiyle sadece bir boylar konfederasyonundan oluşan bir devlet değildi, aynı zamanda tâbi ulusların bir konfederasyonuydu. Devlet; Bulgarlar, Macarlar, Hunlar, Burtaslar, Alanlar, Slavlar ve daha pek çoğu üzerinde yükseliyordu.
Sayfa 73 - Selenge YayınlarıKitabı okudu
880'li yıllarda Oleg'in Dinyeper Irmağı boylarındaki faaliyetleri buradaki Hazar egemenliğini yok etmişti. VIII. yüzyılı Doğu Avrupa'nın güçlü devletlerinden birisi olarak kapatan Hazarlar şimdi egemenlik sahalarının daraldığına şahit oluyorlardı. Bu, bir değişim rüzgârıydı. Ancak yüzyılın sonlarında yaşadıkları üçüncü bir tehlike, Peçenek tehlikesi diğerlerinden çok daha büyük bir yıkım getirecekti. Zira Macar ve Rus faaliyetleri, bölgesel bir tehditken, Peçenekler, Hazar Kağanlığı'nın hayat kaynağını teşkil eden doğu yolunu kesmişlerdi. Burası, İtil kentinden Yayık Irmağı'na ve buradan da Harezm'e ve dolayısıyla Çin'e kadar uzanan hattı.
Sayfa 56 - Selenge YayınlarıKitabı okudu
Hazar Kağanı 860'lı yıllarda Museviliği benimsese de bunun bir devlet dini olarak kabul edildiğini gösteren örnekler azdır.
Sayfa 106
Hazar Kağanlığı'nda bek unvanından sonra en güçlü kişi, bilhassa askerî yetkilere sahip Tarkan sanlı kimselerdi.
Sayfa 78