Hürrem Sultan
Leslie P. PeirceHürrem Sultan Gönderileri
Hürrem Sultan kitaplarını, Hürrem Sultan sözleri ve alıntılarını, Hürrem Sultan yazarlarını, Hürrem Sultan yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Eğer biz bi-çare za'ife cariyenüz canibinden istişare idersenüz, vallahi benim canum, ne gecem gecedir ve ne günüm gündür. "
Sayfa 167Kitabı okudu
"Süleyman'ın kendisini Osmanlı sultanlığını korumaya vakfetmesinin bedeli kız kardeşi Beyhan'ın sevgisini, erkek gözdesi İbrahim'i, iki oğlunu ve altı erkek torununu kaybetmesi olmuştu. Bunun sorumluluğunu da ıstırabını da tek başına taşıyacaktı."
Sayfa 357Kitabı okudu
"16. yüzyıl bir büyük krallar çağı olmanın yanı sıra uluslararası taht oyununda kendi rollerini oynayan büyük kraliçelerin çağıydı. Rutenyalı köle kız Osmanlı İmparatorluğu'na yeni bir olasılık örneği verdi."
Sayfa 354Kitabı okudu
"İmparatorluğun canlı timsali olan Süleyman Allah'ın yeryüzündeki gölgesiyse, yetişkin oğulları da Allah'ın talih bahşettiği hanedanın kudretini ve babalarının karizmasını etrafa yayan ışık huzmeleriydi."
Sayfa 259Kitabı okudu
Süleyman ile İbrahim'i başkente zaferle dönüşünden iki ay sonra İstanbul'da şok yaratan bir olay yaşandı. Vezir-i azam ansızın idam edildi. İbrahim 1536 yılının 14 Mart'ını 15 Mart'a bağlayan gece Enderun'daki odasında uyurken padişah tarafından öldürüldü.
Omzunda sakatlık olan en küçük oğulları Cihangir'in sağlığı anne babasının zihnini meşgul eden ciddi bir sorundu; Hürrem, İran seferi sırasında yolladığı mektuplardan günümüze ulaşan ikisinde bu konuya değinir.
Hürrem'in bir diğer aracısı en büyük oğluydu. Mehmed sünnet olduğuna göre, erkekler siyaset dünyasına girmişti. Babasının yokluğunda Divan-I Hümayun toplantılarında hazır bulunuyor olabilirdi. Süleyman'ın 1533'te donanmasına kaptan-ı derya yaptığı ünlü Akdeniz'e korsanı Barbaros Hayrettin İspanyollar ile müttefiklerinin düzenlediği bir saldırıyı püskürttüğünde,Mehmed ve Hürrem bu haberi ayrı ayrı Süleyman'a yazmışlardı.
Hürrem, Süleyman'ı nikahlı eşi olmadan önce bir noktada özgürlüğünü kazandı. Padişahla evlendikten sonra da yavaş yavaş Yeni Saray'a taşınarak bunu yapan ilk hanedan kadını oldu. Azat olma, nikah, daha önce sadece erkeklerin yaşadığı sarayda harem dairelerinin açılması, bu gelişmelerin her biri teamülleri yıkan radikal adımlardı.
Cihangir, Süleyman'ı son çocuğu olacaktı. Padişah Ağustos 1533'te, yani Mustafa'yı sahaya çıkardıktan 5 ay sonra 40 yaşına bastı. Şehzadenin siyaset sahnesine çıkarılışının zamanlaması tesadüfi değildi. Kırk sayısı Osmanlılar için dini, efsanevi ve tarihi anlamlar yüklüydü.Erkekler için tam olgunluğa geçiş sayılırdı.
Hürrem'in hikayesinin onu yoluna çıkan tüm rakiplerini acımasızca bertaraf etmeye kararlı bir kadın olarak betimleyen popüler versiyonunda, Mahidevran'ın İstanbul'daki Manisa'ya sürülmesini sağlayan tezgahı odur. İki kadın aralarına mesafe koymaya pekala da istekli olabilirlerdi, ama Mahidevran'ı bir sancakbeyinin annesi olarak sahaya gönderen Hürrem'in entrikacılığı değil,siyasi gelenekti.
19. yüzyıldaki mantık, uygulamanın ilk ortaya çıktığı 15.yüzyıl başındaki mantığın aynısıydı: Hanedanın her erkek üyesi tahta çıkabilme hakkına sahipti ve her birinin hayatını onun davasına adamış, siyasi feraset sahibi bir anneye ihtiyacı vardı ve bunu hak ediyordu. Hürrem, sadakatini oğulları arasında paylaştırmanın yükünü sırtlanarak muhtemelen herhangi bir Osmanlı padişah eşinin karşılaştığı en büyük sınamayla karşı karşıya kalmıştı. Tek kızı ve şehzadeleri ise sıra dışı bir kadının sıra dışı bir hükümdarla olan sıra dışı ortaklığının mükafatıydı.
Sayfa 368
Osmanlı padişah soyunu sadece köle cariyelerle sürdürme pratiği aslında 15.yüzyıl başlarında kök saldı. Bunun başlıca nedeni yabancı prenseslerin Al-i Osman’ı rezil etme ihtimali değil, başka hanedanlarla evliliklerden doğan çocukların hanedana sadece yarı yarıya sadık olabilecekleri düşüncesiydi.
Sayfa 231
Hürrem, Osmanlı hanedanı üzerinde uğursuz bir etkide bulunmakla suçlanacak ilk Hristiyan doğmuş padişah eşi değildi. Osmanlılarda kudret sahibi bir kişinin kusurlarını, şerikleri tarafından ayartılmasına bağlama eğilimi güçlüydü ve yabancı eşler bunun için günah keçisi yapılıyordu.
Sayfa 230
Avrupa’da yaygın olan ekberiyet uygulaması -kralın yerine otomatik olarak en büyük oğlunun tahta geçmesi-Osmanlılara hiç kuşkusuz gayrı adil ve akılsızca geliyordu. Birincisi, manen, padişahlara hükmetme yetkisinin Tanrı tarafından verildiğine ve insanın buna müdahale etmemesi gerektiğine inanılıyordu. İkinci neden daha dünyeviydi: Tahttaki hükümdarın oğullarını rakip rolüne sokmanın, hangisinin sadık bir taraftar kitlesi kazanmayı ve ordunun desteğini sağlamayı başarabileceğini, yani babasının yerine geçecek en iyi aday olduğunu göstereceği düşünülüyordu.
Sayfa 69