İhyau Ulumi'd Din (4 Cilt Takım )
İmam GazaliSözler ve Alıntılar
"Siz cömertliğin sadece dinar ve dirhemle olduğunu mu sanıyorsunuz?" dedi bahtiyar bir kadın. Ya cömertlik neyle olur?" dediler yanındakiler. Kadın, "Bence cömertlik, kalbini Allah'a vermektir." dedi.
~İlim
Peygamber efendimiz (S A) :
- İlim meclisinde bulunmak, bin rek'at namâz bin hastayı ziyâret ve bin cenâzeyi teşyi'den daha kıymetlidir, buyurduklarında,dinleyenler:
- Ey Allah'ın Resûlü, Kur'an okumaktan da hayırlı mıdır? Diye sorunca peygamber efendimiz cevaben:
- Kuran ilim ile fayda verir. Mânâsı anlaşılmadan bir fayda sağlamaz, buyurmuşlardır.
Ne zarif bir düşünce. Şimdilerde kimse kimseye eyvallah etmez.
Dervişlerden biri huysuz bir kadın ile evlenir. Ama kadının huysuzluğuna sabır gösterir. Kendisine:
-Niye boşamıyorsun? Diye sorulur.
-Boşadığım takdirde huysuzluğuna katlanamayacak biriyle evlenir de eza(acı, eziyet) görür diye endişe ediyorum der.
Zinâ eden zina ettiği anda mümin olarak zinâ etmez" sözüyle murad edilen budur. Yani Peygamber -s.a.v.- bu ifadeleriyle Allah'ı, birliğini, sıfatlarını, kitaplarını ve peygamberlerini bilmek gibi mükâşefe ilimlerine yönelik imanı nefyetmiyor, onun kaybolduğunu söylemiyor. Çünkü gerek zina ve gerekse öteki günahlar bu imanı yok etmez. O zinanın Allah'tan uzaklaştıran ve gazabı gerektiren bir fiil olduğunu belirten imanı nefyetmektedir.
Bunu bir örnekle açıklayalım:
Doktor hastasına: - "Bu zehir der sakın içme" dediğinde hasta tutar zehiri içerse bu hasta inanmamış demektir. Ancak hastanın inanmaması doktorun varlığına ve onun doktor olduğunu tasdik etmemesi anlamında değil; doktorun öldüren bir zehir olduğunu söylediği sözüyle ilgili bir inanmamaktır.
Binâenaleyh bilen kişi kesinlikle zehiri içmez. Demek ki isyankar kişinin imanı zaruri olarak eksik bir imandır. Çünkü iman tek bir kapı değildir, iman yetmiş küsur kapıdan oluşan bir olgudur. En üstün dercesi "Lâ ilâhe illallah" demek en alt derecesi de yoldan rahatsız eden şeyleri gidermektir.
Süleyman ed-Dârânî hazretleri şöyle buyurmuştur:
"Akıllı kişi ömrünün geri kalan kısmında yalnız taatsız geçirdiği günler için ağlasa ölene kadar onu kederlendirmeğe yeter.
Ya ömrünü geri kalan bölümünü-gecmişi gibi- cehaletle geçirecek olanın durumu nasıldır?"
Cehâlet belası ise her beladan daha büyüktür.
Cahillik sahibinin farkında olmadığı bir musibettir
İmâm Şâfi'i diyor ki: «Hakimin biri, diğerine yazdığı mektubda: "Bilgini isyân ile kirletme, sonra bilginler, ilmin aydınlığıyla yollarına devâm ederken, sen isyânının karanlığı içinde kalırsın." demektedir.»