II. Sultan Mahmud
Yılmaz ÖztunaII. Sultan Mahmud Gönderileri
II. Sultan Mahmud kitaplarını, II. Sultan Mahmud sözleri ve alıntılarını, II. Sultan Mahmud yazarlarını, II. Sultan Mahmud yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Vak-a'i Hayriye
Yeniçeri ve diğer Kapıkulu Ocakları'nın ilgası, Türkiye tarihinin büyük dönüm noktalarından biri, hatta modern devrin gerçek başlangıcıdır. 1839 Tanzimat'ı, hatta Cumhuriyet, Vaka-i Hayriye'nin bir neticesi şeklinde telâkki edebilir. Türkiye'de Batı medeniyeti, bu tarihle başlar.
Vak-a'i Hayriye
Bu tarihte padişah 41 yaşındaydı. Ikinci saltanat devresi birincisinden de çetin olmakla beraber, 18 yıl iyice pişen Sultan Mahmud, Avrupa tarihlerinde kendisine "Büyük" unvanını kazandıran şahsiyetini asıl bu devrede gösterecektir.
Ibrahim Paşa'nın talim görmüş askerlerinin bu başarısı, Sultan Mahmud'un modern bir ordu kurmak tasarısını derhal gerçekleştirmesine amil oldu. Bu tasarıyı gerçekleştiremezse tahtını, hatta hayatını kaybetmesi işten bile değildi ama devletin bekası da bu meseledeki başarıya bağlı bulunuyordu.
Mehmed Ali Paşa büyük oğlunun yardımıyla büyük bir donanma da kurmuştu. Mısır'daki Memlûk beyleri Kahire kalesinde bir tuzağa düşürerek imha eden Mehmed Ali, bunların, Mısır'ın zenginliğinin büyük kısmını teşkil eden milyarlar değerindeki servetine el koymuş, bu para ile büyük işler yapmıştı. Kavalalılar''ın günümüze kadar gelen büyük servetinin menşei budur.
Bütün Avrupa'dan gönüllü silah mühimmat ve para alan Yunan ihtilalcileri, son demlerini yaşamakta olan Yeniçerilerle söndürülemedi. II.Mahmud, Arabistan'ın çetin ikliminde Vehhabiler'i tepeleyen Mısır valisi Mehmed Ali Paşa'nin büyük oğlu Ibrahim Paşa'yı bu işe memur tayin etti.
İbrahim Paşa Temmuz içinde 30000 askerle Iskenderiye'den Rodos'a geldi. Mısır askeri muntazam talim görmüştü ve Mısır Türkleri'nden ibaretti. Mısır'ın yerli halkı olan fellâhların askerlik kaabiliyeti olmadığı ve binlerce yıldan beri savaşmadiklari için askere alınmıyorlardı.
Fransız Ihtilali'nden sonra uyanan milliyetçi fikirler, Yunanlılara büyük cesaret vermişti. Aynı dilin yeni bir lehçesini konuşmaktan başka Eski Yunanlılarla ciddi bir bağlantıları olmamakla beraber, artık medeniyetlerini terennüm etmek ve bunun propagandasını yapmak yoluyla Avrupa'da aydın tabakayı kazanmışlardı.
Ancak çıkarı olan Çar hariç Avrupa hükümdarları Yunanlıları tutmuyorlardı. Çünkü bu kavim, meşru hükümdarlarına karşı ayaklanmak istiyordu. Ihtilalden ve milliyetler meselesinden bıkmış olan Avrupa hükümdarları, Yunanlıların kendi tab'alarına örnek olmasından korkuyorlardı.
15 Kasım günü erken saatlerinde, Alemdar'ın şehid olduğu haberi Sultan Mahmud'a bildirildi. Genç hükümdarın kılı kıpırdamadı. Zaten, saltanatı facialarla başlamıştı. Sultan Selim'in katli hadisesine şahit olduktan sonra, artık hiçbir olay onu sarsamazdı.
Sultan Selim, baştan ayağa kana bulanmıştı. Sağ şakağına yediği kılıç darbesi, derisini yüzmüş, sakalının sağ kısmı çenesine düşmüştü. Alemdar kapıdan girer girmez manzarayı feci gördü. Ciğeri yandı. Cesedin üzerine kapandı.
...
Tuna yalılarından gelen asker içinde, padişahın insan cinsinden olup olmadığını tastamam bilmeyenler vardı. Her halde padişahı insanüstü bir varlık olarak bilenler ekseriyetteydi. Şimdi efendileri Sultan Selim'i bu halde görünce perişan olmuşlardı.
Alemdar'ın yok edilmesi üzerine zorbalar, azgınlıklarını son haddine getirdiler. Irtica, kesin şekilde zafer kazandı. Devletin hayatının bahis konusu olduğu ıslahat, bu defa 18 yıl gecikti. Napoleon devrinin ve Fransız Ihtilali savaşlarının son bulduğu, Viyana Kongresi ile yeni bir düzenin kurulduğu Avrupa, buharın sanayie tatbikiyle, Türkiye ile arasındaki mesafeyi bir daha kapatılmasına imkan olmayacak derecede açtı.
Ölen Yeniçeriler'in cuzdanlari iade edilmediği için, binlercesi, şunun bunun elindeydi. Bunlar, Yeniçeri hayatta gibi maaş alıyorlardı. Çok defa bu "esame", alınıp satılan bir meta haline gelmişti. Haylisi toplanıp imha edilse de, tam bir başarı gösterilemedi.