"... Ölüm, yok olmak için değildir. Giden kimse, hal durumu ile sevgiliye ulaşır. Bu mânada uygun olan: duâ ve istiğfarla, sadaka ile, âhirete gitmiş olanın yardımına koşmaktır."
‘Cehalette en ileri olan şey Nefs-i Emmaredir. Zira o bizzat kendinin düşmanıdır ve onun kötülüğünü istemektedir. Bütün gayreti kendini helâke götürmektir. Bütün temennisi Mevlası ve velinimeti olan şeytana da itaattir.’
Bu açıklamalara göre içimizdeki düşman dışımızdakinden amansızdır. Çünkü dıştakiler, onun tavassut ve yardımıyla insana nüfuz etmektedir.
Mevlâna Celaleddin-i Rumi’nin de dediği gibi
” şeytanın efsun ve efsanesi ancak çarpık olan gönüllere uyar. Nasıl ki çarpık ayakkabı da çarpık olan ayağa uyar.”
Şeytan ancak nefsin öncülüğü ve delaletiyle kalbe yol bulur.