Sözler ve Alıntılar
Ülkenin neredeyse tamamı için ve 2000 yılına kadar geçerli
olan imtiyazın şartları çok ağırdı. Üretilen bir ton petrol başına yapılan ödeme dört şilindi (İngiliz sterlininin beşte biri). Neredeyse bedava olan bu olağanüstü fiyat karşılığında, kukla
kral Faysal 40.000 sterlinlik şahsi bir hediye aldı. O zamandan
beri yarım yüzyıl boyunca petrol şirketleri bu imtiyazın 'meşru'
hakları olduğunu savunmak için savaşıp duracaklardı.
1973 petrol krizinin perde arkası
OPEC ülkeleri ısrarla petrolleri için daha iyi şartlar talep etti; Muammer Kaddafi liderliğindeki bir grup genç subay 1969' da Libya' da monarşiyi sona erdirdi ve petrol devleriyle hesaplaşmaya karar verdi; bu sırada silahlı Filistin mücadelesi başladı. Arap ordularının 1973'te İsrail'le birlikte yenilgiye uğraması Amerikan karşıtlığını daha da güçlendirdi.
ABD'nin ısrarıyla ABD/İngiliz yanlısı üç devlet -Irak, Türkiye
ve Pakistan- SSCB'ye karşı bir araya gelerek Bağdat Paktı'nı imzaladılar. (Bağdat Paktı'nın adı daha sonra "Merkezi Antlaşma
Örgütü", yani "CENTO" olarak değişti; pakta sonradan İngiltere ve Irak da katıldı). Bu pakta katılan tek Arap ülkesi olan Irak,
Nasır'ın tepkisiyle karşılaştı.
Sömürge yönetiminin inceltilmiş adı olan 'manda' sistemini bugünkü Birleşmiş Milletler'in selefi olan Milletler Cemiyeti getirdi. Daha önce Osmanlılara ait olan manda altındaki topraklar özerkliklerini kanıtlayana kadar galip emperyalist güçler tarafından 'idare edilecekti'.
Bolşevikler Kasım 1917'de iktidarı ele geçirip Sykes-Picot Anlaşması da dahil olmak üzere Çarlık rejiminin yaptığı gizli anlaşmaları açıklayınca Araplar kendilerine nasıl ihanete dildiğini anladılar.
ABD'nin Irak'ı işgal etme ve ele geçirme planlarının ışığında, son yüzyıl içinde Irak tarihinde öne çıkan üç konu var.
Birincisi, emperyalist güçlerin zengin petrol rezervlerini ele
geçirmek için Irak'a hakim olmak istemeleri. Bu konuda petrol
şirketleri ile bu şirketleri destekleme, güvence altına alma ve
askeri olarak koruma görevini üstlenen bölge hükümetleri arasında tam bir uyum var.
İkincisi, emperyalist güçlerin birbirlerini paylaşımın dışında bırakmaya çalışmaları.
Üçüncüsü, Irak halkı ve bütün bölgenin bu emperyalist
planlara gösterdiği ulusal muhalefetin canlılığı. Bu muhalefet,
petrol şirketlerinden daha iyi şartlar talep etmesi, hatta bu şirketleri ulusallaştırması için halkın iktidardakilere baskı yapmasıyla ve toplu ayaklanmalarda kendini gösteriyor.
Sayfa 25 - yordamKitabı okudu
1991' de Irak'taki okur yazarlık oranı, kadınlar arasında da olmak üzere, büyük ölçüde arttı. Irak, kadınlara tanıdığı haklar bakımından, belki de Arap ülkeleri arasındaki en özgür toplum.