İslâm Ahlâkı
Alî Bin Emrullahİslâm dîninin güzel ahlâkına ulaşmak için kurtulmak gereken 40 kötü ahlak ve bunlardan kurtulma çarelerinin anlatıldığı bu kitâbda aynı zamanda (Mızraklı İlmihâl) diye bilinen Muhammed bin Kutbüddîn İznîki hazretlerinin kitâbı esas alınarak yazılan Îmân ve ibâdet bilgilerini içeren Cennet Yolu İlmihâli bulunmaktadır.
İslâm Ahlâkı kitâbı üç kısımdan meydâna gelmişdir.
Birinci kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları ahlâk ilminin fâideleri neye yaradığı rûh nedir rûhun kuvvetleri hikmet şeca'at iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.
İkinci kısım; (Cennet Yolu İlmihâli) dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı küfre sebeb olan husûslar islâmın beş şartı ellidört farz büyük günâhlar Evlenmenin edebleri Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.
Üçüncü kısım; (Ey oğul ilmihâli) dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza' hazretleri Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler îmân Ana-baba hakkı Sıla-ı rahm Yime-içme adâbı Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile ayrıca sonunda Muhammed Ma'sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.
Türler:
592 sayfa · İlk Yayın Tarihi: Mayıs 2009
Yazar Hakkında
Alî Bin EmrullahYazar · 1 kitap
Osmanlı âlim ve evliyâlarının en meşhûrlarından. Tefsîr, hadîs, fıkıh âlimidir. 1516 (H.916) senesinde Isparta’da doğdu. Anadolu ve Rumeli’nin çeşitli şehirlerinde kâdı ve kâdıasker olarak vazîfe yaptı. 1571 (H.979) senesinde Edirne’de vefât etti.
Ali bin Emrullah, dedesi Abdülkâdir Hâmidî sakalına kına kullanmakla meşhûr olduğu için Kınalızâde diye şöhret bulmuştur. Abdülkâdir Hâmidî, Fâtih Sultan Mehmed Hanın hocalarındandır. Babası Emrullah Efendi ise kâdı idi. Böylece Ali bin Emrullah küçük yaştan îtibâren tam bir ilim hânedânı içerisinde yetişti. Kınalızâde Ali Efendi, ilk tahsîline akrabâsı olan Kadri Efendiden ders alarak başladı. Sonra İstanbul’a giderek, Mahmûd Paşa Medresesinde Müderris Sinân’dan, Atik Ali Paşa’da Merhabâ Efendiden, sonra da Sahn-ı semân Medresesinde Kul Sâlih Efendiden ders aldı. Kur’ân-ı kerîmi ve pekçok hadîs-i şerîf ezberledi. Yazı, hat sanatında usta olup, tesirli bir hitâbete ve üstün bir hafızaya sâhipti.Tahsîlini mükemmel bir şekilde tamamladıktan sonra müderrislik için beklemeye başladı. Ancak uzun müddet geçmesine rağmen tâyini çıkmayınca telif ettiği bâzı eserleri alıp Şeyhülislâm Ebüssüûd Efendi’nin huzûruna çıktı. Ebüssüûd Efendi kendisine niçin geldiğini sorunca:
“Biz istediğimiz müderrisliği bu eserlerin bâblarını çevirerek almak istiyorduk. Daha ne yapılmak gerekiyorsa bilelim efendim?” diye cevap verdi. Bunun üzerine Ebüssüûd Efendi, Ali Çelebi’nin takdim ettiği eserleri biraz okuduktan sonra, onun ilimdeki değerini anladı ve kendisini derhâl Edirne’deki Hüsâmeddîn Medresesine müderris tâyin etti. Genç talebenin bu hareketinden pek memnun kalan Ebüssüûd Efendi yanında bulunanlara hitâben de; “İşte insan olan böyle fiîlen ehliyetini isbât sûretiyle hakkını elde eder. Emeline kavuşmak, nâil olmak için şunun bunun şefâat ve delâletine mürâcaat etmek insanlık değildir.” demiştir.
Kınalızâde Ali Çelebi Edirne’den sonra 1546’da Bursa’da Hamza Bey Medresesinde, 1548’de yine Bursa’da Veliyyüddîn oğlu Ahmed Paşa Medresesinde, 1550’de Kütahya’da RüstemPaşa Medresesinde, 1551’de İstanbul’da Rüstem Paşa Medresesinde müderrislik yaptı. 1555’te Sahn-ı semân medreselerinden birine, 1558’de ise Süleymâniye Medresesine tâyin edildi. Bu vazîfelerinden sonra da; Şam, Kahire, Bursa kâdılığı, 1570’te İstanbul kadılığı, 1571’de Anadolu kâdıaskerliği yaptı. Arapça, Farsça, edebiyât, tefsîr ve hadîs ilminde emsâlsizdi. Tefsîr metinlerini anlamakta güçlük çekenler, müşkillerini hâlletmek için ona mürâcaat ederlerdi.
