İslam Dünyasında Düşünce Sorunları
Ali BulaçSözler ve Alıntılar
Müşrik toplumda, insan kendini, dışındaki bütün varlıklara karşı kesintisiz bir mücadele içinde görür ve en çok savunma mekanizmaları geliştirir. Tabiatı tahrip eder, öldürücü silahlar üretir ve gücünün yettiği her şeyi her varlığı kayıtsız - şartsız egemenliğine geçirmek ister. Yani şirk, despotizmin ve sömürünün felsefesidir.
Şeytana karşı koymanın en güvenilir yolu bilgiden geçer. Eğer bilginin kaynağı vahiy değilse, evren, insan ve tarih hakkında yine bilgi edinmek mümkündür. Ama bu ancak «cahili» bilgi türüdür.
Sabri Ülgener'in deyimiyle; akıl ve mantık tarafına aşırı güvenin ölçüsüz bir ifade tonu ve üslubu ile kendini sık sık ve bıktırasıya açığa vuruşu, entelektüeli akıllıdan bir adım ötede «ukalâ» ya kaydırır. Daha doğrusu kendi terimlerimizle düşündüğümüz zaman aydın, takvası olmayan ve bağrından geldiği halkı arasında inançlarını kaybetmiş yabani bir elittir.
Müşrik toplumda, insan kendini dışındaki bütün varlıklara karşı kesintisiz bir mücadele içinde görür ve en çok savunma mekanizmaları geliştirir. Tabiatı tahrip eder, öldürücü silahlar üretir ve gücünün yettiği her şeyi, her varlığı kayıtsız-şartsız egemenliğine geçirmek ister. Yani şirk, despotizmin ve sömürünün felsefesidir.
Her gün birkaç masum insanın kafasını haksızca uçuran bir cellat, nasıl insan sevgisinden, yaşama saygısından ve merhametten söz etme hakkına sahip değilse; bunun gibi, şirkin bozulmaları, bölünmeleri, sömürüyü, haksızlığı ve ikiyüzlülüğü egemen kıldığı bir maddi yapı içinde de, tevhid ilkesini benimsemiş bir insan sürekli barınamaz. Ya bu yapı onu yutacaktır ya da kendisi yapıyı parçalayacaktır.
Batılılaşmış aydın, başından bu yana özgürlük ve demokrasiyi savunur; ama özgürlükten ve demokrasiden anladığı şey, halkına ve tarihine karşı saldırılar düzenlerken karşılaştığı engellerin ortadan kalkması, halk güçlerinin saf dışı bırakılmasıdır.
Batı felsefesini kendisiyle mahkum etmek, sonucu olmayan bir uğraştır.