İslam Felsefesi Tarihi
İsmail Hakkı İzmirliİslam Felsefesi Tarihi Gönderileri
İslam Felsefesi Tarihi kitaplarını, İslam Felsefesi Tarihi sözleri ve alıntılarını, İslam Felsefesi Tarihi yazarlarını, İslam Felsefesi Tarihi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bir şeyin öncesizliği sabit olunca yok olması imkansız olur.
Sayfa 175Kitabı okuyor
Birden ancak bir türer.
Tahyil ehline göre peygamber ile büyücü ancak iyi niyet ile ayrılır. Peygamber iyilik, büyücü kötülük niyet eder. Ancak her ikisinin de kötü olan nefsî güçleri vardır. Her ikisi de yalan söyler. Yalnız büyücü yükseklik ve kötülük elde etmek için, peygamber ise genelin yararı için yalan söyler. Çünkü insanlar arasında adalet ancak bir çeşit yalanla ayakta tutulabilir.
Kelam yolu başlıca iki yola ayrılır: Birine Ehl-i Sünnet yolu, diğerine bidat yolu denir. Ehl-i Sünnet yolu Resul-i Ekrem’den (sav) çıktığı sahitlik aşamasına gelen yüce sünnetlere yapışan, dinde ayrılık çıkarmayıp Müslüman topluluğundan ayrılmayan kişilerin yoludur. Bidat yolu buna karşıt olan yoldur. Ehl-i Sünnet yolunun temeli kitap ve sünnete uymak; bidat yolunun temeli hükümleri istek ve görüşlere göre te’vil edip bozmaktır.
Bahsedilen durum akrabayı torpille oraya buraya yerleştirmek değil ama.
“Rahm” akraba demektir. Akrabaya karşı olan edep sıla ile onları gözetmek ile özetlenebilir. Akrabayı gözetmek her yararı içerir. Onları ziyaret etmek ve hasta ziyareti bile. Sıla iyilik ve muhabbette bulunmak, cömertlik yapmaktır. Akraba bağlarını korumak (Sıla-i rahm) sevgiyi çeker ve insanı zenginleştirir.
İnsanlara ait mükemmellikler, gerçeği gerçek olduğu için,iyiliği işlemek için bilmekle ortaya çıkar. Anlayış gücünün (kuvve-i müdrike) kemal durumu gerçek, irade gücünün (kuvve-i iradiye) kemal durumu iyiliktir. İnsan da düşüncede gerçeğe, amellerinde iyiliğe ulaşmak ”ıster. Bilimsel kemalât gerçeğe, ahlakî kemalât iyiliğe ulaşmakla gerçeklik bulur. Doğru gerçek düşünce, doğru gerçek amel demektir. Doğru söz doğru düşüncenin anlatıcısı demektir.
Her bilimin kendisine özel delilleri ve yöntemleri vardır. Her bilim her yöntem ve delili kullanmaz. Burhan (belgit) matematiksel gerçekleri, deney de fiziksel gerçeklikleri ispatladığı halde, tarihte her ikisi de bir gerçeği ispatlayamaz.
Bir öğretideki hata ya başlangıçta ya da sonuçta ortaya çıkar. Fakat bununla beraber sonuçtaki hata başlangıcın hatalı olduğunu göstermez. Nitekim yanlış yapılmış bir bölme işlemi, bölme kuralının yanlış olduğunu göstermez.
Başlangıçtaki hata en önemli hatadır ki, bundan yüzlerce sorun ortaya çıkar. Başlangıçtaki hata sonucun tümünün hata olmasını gerektirir.
İslam felsefesinde diğer bir deyimle Müslümanların metafiziğinde, ilk başlangıç Allah üzerine, son da ahiret gününe dayanır. İslam filozoflarından Yüce Allah ile ahiret gününü inkâr eden yoktur. Yalnız anlayış biçimlerinde ayrılığa düşmüşlerdir.
Felsefe Müslümanlara geçtiği zaman, mantık, fizik, ilahiyat ve ahlaktan oluşuyordu. Felsefe başlangıçta bütün bilimleri bünyesinde topluyordu. Nesnelerin açıklanması yahut bilim felsefeydi. Zaman geçtikçe bilimler yavaş yavaş felsefenin gövdesinden ayrılmaya, bağımsız olmaya başlamıştı. Matematik en erken ayrılanlardandı. İslam’ın ortaya çıkışına kadar tıp da felsefeden ayrılmıştı. Fakat fizik daha ayrılmamıştı. Bununla birlikte Müslümanlar anılan dört bilime felsefe diyorlardı. Fizik miladî 16. yüzyıldan itibaren felsefeden ayrılmaya başlamıştı.
...bir şeyin bir şeye etkisi sonsuzluk halinde olamaz.
Sayfa 161 - ÖtükenKitabı okudu
Varlıktan önce ya da varlıktan sonra yokluğun bulunması arasında fark yoktur.
Sayfa 160 - ÖtükenKitabı okudu
Öncesizliği sabit olanın yok olması olamaz.
Sayfa 159 - ÖtükenKitabı okudu
Kelam biliminin felsefe ile karıştırılması gerekiyorsa bugünkü felsefe ile karıştırmak; Íslamî akidelere ters ve karşıt olan düşünce ve görüşleri yeni felsefenin nazarıyla, pratik mantıkla, bilimlerin tümünde egemen olan yöntemlerin kanunlarıyla reddetmek; Skolastik savunma yerine metodik savunmada bulunmak; bugünkü ulusların mezheplerine göz atmak; bugünkü düşünceleri inceleyip eleştirerek İslamî akidelerle uyuşması mümkün olanları burhanlarla kabul etmek, uyuşması olanaklı olmayanları da burhanlarla çürütmek; hem imkân, hem vuku için gerekli olan koşulları göz önüne almak gerekli ve çok gereklidir.
Sayfa 114 - ÖtükenKitabı okudu
Mütekaddimîn yolu Îmam Gazali'den (ö. 505/1111) önce olan kudema kelamcıların yolu, müteahhirîn yolu ise Gazalî'den başlayarak ortaya çıkan kelamcıların yoludur. Mütekaddimîn yolu müteahhirîn yolundan üç yön ile ayrılabilir:
1- Mantik ilkelerini kabul etme.
2- Delillerin yansımasını (in' ikas-1 edille) kabul etme.
3- Felsefe konularına katkılarda bulunma.
Sayfa 107 - ÖtükenKitabı okudu