Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Türk Edebiyatında Kanon ve Karşı - Kanon

Janus'un Yüzü

Turgay Anar

Janus'un Yüzü Gönderileri

Janus'un Yüzü kitaplarını, Janus'un Yüzü sözleri ve alıntılarını, Janus'un Yüzü yazarlarını, Janus'un Yüzü yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Tüketirseniz, sevimlisinizdir ama bu bile kültür endüstrisi sahiplerinin istediği biçimde olmak zorundadır. Asıl üretilen meta, 'tek boyutlu' bir insanın pazarlanmasıdır. Popüler kültür ve edebiyat, bir deney laboratuvarında özgürlük/özgünlük rüyası görmek ama 'ortaklaştırılmış' bir kâbusa uyanmaktır. Popüler olanla 'muteber' bir ortaklık kuran insan, hep üstü aynı şekilde çizilmiş bir varlık olarak vardır artık (Anar, 2020: 56-59)."
"Batı toplumlarında laik kanonun ortaya çıkmasının belki de en önemli sebebi, Kitabı Mukaddes'in otoritesini yitirmesi, yani teolojik alandaki gücün merkezden kaçmaya başlamasıdır. Laik kanonun bu türden bir yayılma ile aslında dinî alandan aldığı kanonik sistemi taklit edip kendine uyarlamasının etkisi vardır. Bu sayede laik kanon tıpkı kanonik kutsal metinler gibi ona hitap edenlerin üzerinde yeni bir sistem oluşturur."
Reklam
"Ayrıca taşra edebiyatı da Türk edebiyatında merkezi etkileyen kanonun gördüğü bir edebiyat olamamıştır. Genel hatlarıyla söyleyecek olursak taşrada yaşayan, üreten yazarlar da bu yüzden merkezin dışında yer almaları, eserlerindeki edebi ve estetik öz ve edebiyatçı kimliğini yaratan merkezdeki edebiyat mahfillerinden uzak olmaları sebepleriyle parlamadan sönmeye mahkum olmuşlardır."
"Bir toplumda 'Batılı anlamda' kanonun olması yahut bir 'kanon' olması zorunluluk değildir. Eğer bir toplumun sistemi Batılı anlamda bir kanon olmadan da ayakta durabiliyorsa, onun kendi sisteminde temel dinamiklerin ve edebî-kültürel-sanatsal geleneğin canlı olduğunu söyleyebiliriz ve bu da bir Batı kanonuna asla ihtiyaç duyulmadığının göstergesidir. Böyle toplumların kendi geçmişlerinden tevarüs ettikleri ve aktüel zamanlarına aktardıkları şeyler kanondan daha fazla ve farklı anlamlara sahiptirler. Eğer Batılı anlamda bir kanonun ülkemizde de olması zorunluluktur şeklinde bir fikir ortaya atılacaksa burada en kestirmeden Batı'dan gelen her şeye iman etmiş bir anlayışın, bir nevi 'Batı körlüğünün' varlığı apaçık ortaya çıkar. Bunun altındaki sebepler, en azından kendi toplumsal mirasını sahiplenmeyen yahut da onu bilmeyen bir zihnin ürettiği argümandır."
152 syf.
8/10 puan verdi
·
7 günde okudu
Turgay Anar, Janus'un Yüzü adlı çalışmasında Türk edebiyatında kanon ve karşı kanon konularını ele alır. Çalışma iki bölümden oluşuyor. Birinci bölümde kanonun ilk anlamları, bu kavramın yıllar içinde kazandığı yeni anlamlar, Türkçede kanon çalışmaları, kanonun klasik ve kültür kavramları ile olan bağı, kanonun oluşumunda etkili olan unsurlar incelenir. Anar, kanonun "ölçek, cetvel, kural, norm, örnek, model, tablo ve liste" gibi çeşitli anlamlara geldiğini söyler. Batı dünyasında kanon kilise yasalarıyla, kilisenin oluşturduğu okuma listeleriyle görünür. Bu listedeki eserlerin değiştirilemezz eleştirilemez olduşuna inanılır. Daha sonraki süreçte laik kanon oluşur. Kanonu oluşturanlar; yazarlar, aydınlar, öğretmenler, kitap ekleri, dergiler, dönemin ideolojisi, edebiyat mahfilleri ve halk olarak belirlenir. İkinci bölümde ise Türk edebiyatındakş edebiyat polemikleri ve süreli yayınlarda bazı karşı kanonik çıkışlar ele alınır. Nazım Hikmet'in" Putları Yıkıyoruz" çıkışı, Gavsi Ozansoy'un kendisinden önce gelen tüm geleneği eleştiren çıkışı; Küllük dergisinde gelişen yeni ve halkçı edebiyat; Halkım Dostları dergisi ekseninde edebiyatta ortaya çıkan sol odaklı karşı çıkış bu bölümde işlenir.
Janus'un Yüzü
Janus'un YüzüTurgay Anar · Ketebe Yayınevi · 20221 okunma