Kapitalizmin Kısa Tarihi
Georg FülberthKapitalizmin Kısa Tarihi Sözleri ve Alıntıları
Kapitalizmin Kısa Tarihi sözleri ve alıntılarını, Kapitalizmin Kısa Tarihi kitap alıntılarını, Kapitalizmin Kısa Tarihi en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Marx'a göre kapitalizmin geleceği, onun ortadan kaldırılmasıyla belirlenecektir.
Bir malın kullanım hakkı, mülkün sahibi olmayanlara hicar, kira ve leasing (yarı satış) yoluyla bırakılabilir. Bir malın satış hakkıysa sadece sahibine aittir.
Bir mal ancak kazanç sağlamak ve birikim yaratmak için kullanıldığında sermaye haline gelir.
Fazla makinesi olan, doğal olarak fazla mal üretir ve ürünleri bir
kez kurulmuş olan makinenin maliyetinden daha fazlasını
üretim yaparak çıkaracağı için daha fazla ucuza da satar.
Bu sayede rakipler de pazardan dışlanmaya başlanır.
Bu kez onlar da aynısını yaparak teknolojiyi kullanmaya başlarlar.
Kazancın kapitalist özelliği onun yatırıma yönelik olmasıdır. Sahipleri tarafından tamamen tüketilen kazanç, kapitalizme has bir özellik değildir.
Kapitalizm eşit olmayan serbest piyasadır. Bu eşitsizliği sağlayan araçlardan biri hakimiyettir.
Kapitalizm eşit olmayan serbest piyasadır.
Bu eşitsizliği sağlayan araçlardan biri hâkimiyettir.
-doğal kaynakların aşırı tüketimi ve çevre kirliliği- sadece kapitalizmin bir özelliği değildir. Bu durum kapitalizm öncesi toplumlarda da görülmüştür. Ancak diğerleriyle karşılaştırıldığında kapitalizmle birlikte artan olağanüstü emek verimliliği, devasa boyutta bir kaynak kullanımına ve buna bağlı olarak da doğal kaynak tüketimine ve çevre kirliliğine yol açmıştır. Bunun üstesinden gelecek bir teknolojinin kapitalizm tarafından geliştirilip geliştirilmeyeceği sorusunu ise yanıtsız bırakalım.
"tarihsel kapitalizm döneminde çalışan ve ücret sahibi olan erkekler "ekmek kazanan", yetişkin kadınlarsa ev işlerini gördükleri için "ev kadını" olarak sınıflandırıldılar. Ancak ulusal istatistiklerin tutulmaya başlandığı andan itibaren, ki bu da kapitalist sistemin bir ürünüdür, "ekmek kazananlar" ekonomik açıdan aktif işgücünün bir üyesi olarak sınıflandırıldılar, ev kadınlarıysa bunun dışında bırakıldılar. Böylece cinsiyetçilik de kurumlaşmış oldu."
Wallerstein 1984: 20 vd.
Başarılı ve merkeze bir planlamaya sahip sosyalizmin önümüzdeki dönemde ortaya çıkması mümkün görünmüyor. Ancak sosyalizmin geleceği hakkında kafa yormanın başka yöntemleri de vardır. Öyle bir ülke tasavvur edelim ki bu ülke>> günümüzdeki kapitalist ülkelerin en iyi yanlarında barındırsın. Örneğin, Fransa'nın sahip olduğu kültürel yaşımı, İsveç'in eğitim sistemini, Kanada'nın sağlık kurumlarını, Norveç'in gelir dağılımını, Almanya'daki işçi ve işveren ilişkilerini ve Hollanda'nın yurttaş haklarını veya okurun hoşuna giden başka özelliklerin bir birleşimi oluştursun. Bu durumda sosyalizm sorusu şöyle sorulabilir: Sanal olmakla birlikte ; hangi kapitalist ülke öylesine dönüştürülmelidir ki o ülke "sosyalize" edilmiş olsun- ne kapitalist ve sosyalist aktif pazarlar, ancak hem devlet kurumları olmalı ama bir o kadar da toplumsal sorumluluk kültürü gelişmiş olmalı?
"Piyasa ekonomisi ağının tamamını, günlük maddi
yaşamın üzerine yaymış ve bu ağın varlığını sürdürmesini
sağlamıştır. Bildiğimiz kapitalizm de asıl bu piyasa
ekonomisine dayanarak gelişmesini sağlamıştır."
Eğer bir toplumun büyük bir çoğunluğu veya yeterli derecedeki bir azınlık -ki bu duruma daha fazla dikkat vermeyelim- yaşamını devam ettirmek için kâr sağlamak amacıyla üretilen mal ve hizmete ihtiyaç duyuyorsa, o toplumda kapitalist üretim ilişkileri hâkim hale gelmiş demektir.
Talebin gerilemesiyle birlikte 70'li yılların ortalarından itibaren ortaya çıkan işsizliğin veya ücretleri düşürerek sağlanan yüksek istihdamın temel nedeni de buydu. Bu nedenle bolluk içindeki toplumlar sorunlu toplumlar olarak nitelendirilmektedir.
Emek, çoğunlukla değeri belirlemektedir, ancak sadece dolaylı yoldan; bunu da malların kullanım oranını arttırmak için, ya bunun yöntemini artırırken ya da arzın kısıtlanmasını değişikliğe uğratırken yapmaktadır
"Her şeyden önce kapitalizm yüzsüzce, taviz vermeksizin, istisnai bir durum kabul etmeden, devlet çarkının topladığı nakitlerle, devlet tahvilleri adı altında ele geçirdiği yardımlarla ve avantalarla yaşamaktadır."
Braudel 1990 III, s. 699