Kazan Hanlığı Tarihi
Mihail HudyakovKazan Hanlığı Tarihi İletileri
Kazan Hanlığı Tarihi iletilerini, Kazan Hanlığı Tarihi okur görüşlerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Moskova Fatihi Giray Han
Moskova'nın yakılması
M. N. Pokrovskiy bu harp hakkında aşağıdaki mütalaayı vermiştir: "Kırım baskını, Litvanyalıların talanlarını geçmiştir. Moskova'nın bütün etrafı Tatarlar tarafından tamamen yakılmıştı."
Fletçer'e göre, bu vakadan 17 sene sonra dahi Moskova bu harebeleri tamir edip bitirememişti. Başka Rus şehirleri de aynı revişte tahrip edildi. O vaktin hikâyelerine bakılırsa yalnız Moskova ve etrafında 800 bin insan helak olmuş, 150 bin Rus, esir olarak Kırım'a götürülmüştür. Toplam insan kaybı bir milyonu geçmişti. IV. İvan devrinde bütün Rusya'nın nüfusu on milyon civarındaydı. Bundan başka memleketin en refah ve mamur mintaka ve şehirleri de tahribe uğramıştı. XIX. asırda Moskova halkı tarihin başlangıcı olarak 1812'de Rusların Fransızları mağlup etmelerini kabul ederken, XVI. asırda da Ruslar tarihi, Moskova'nın Tatarlar tarafından yakılmasından saymakla haklı idiler. Bu hapten sonra Devlet Giray Han, Kırım Tatarları arasında "Moskova Fatihi" lakabını almıştır.
Kazan Hanlığı Tarihi
Onur
@Onurbeg
·16 Eylül 2023 10:55
1561 yılında Osmanlı hükümeti Astrahan'ı kurtarmak için Rusya'ya ilanı harp edecek oldu. Fakat bu plan ancak 1569 senesinde fiiliyata geçebildi. Bu yılın sonbaharında Kırım ve Türk askerleri Astrahan'ı zaptettiler, fakat onu muhafaza edemediler. 1570 senesinde Rusya hükümeti Osmanlı ile musalaha yapmaya muvaffak oldu. Rus hükümeti Kafkasya'nın Kabarda kısmında kurduğu müstahkem mevkiini yıktı ve oradan çekildi. Fakat Osmanlı Sultanı, Kazan ile Astrahan'ın serbest bırakılmasını talep etti ve Rus çarlarının Türk sultanlarını kendilerinin hakanı olarak tanımalarını ve harac vermelerini istedi. Kırım Hanı Devlet Giray da bunu talep etti ve kendisinin talebini IV. Ivan'ın kayınpederi olan Çerkes Knezi Temrük'ü mağlup ettikten sonra tekrarladı.
1572 senesinin ilkbaharında Kırım ordusu Rusya'ya karşı sefere çıktı. Kırımlılar çevirme hareketiyle Oka Nehri'ni geçip doğrudan Moskova'ya yürüdüler. Rus çarı cepheden kaçarak Moskova'nın etrafindan Yaroslavl şehrine ulaştı. 24 Mayıs'ta Kırımlılar Moskova'yı yaktılar ve bütün şehir yanarak küle dönüştü. Yalnız Kremlin Sarayı yangından kurtuldu. Kazan'ın istila edilmesi ve yıkılmasının intikami, Ruslardan böylece alınmış oldu.
Sayfa 149Kitabı okudu
Galiplerin (Rusların) mağlupları cezalandırmaları bu tarzda olmuştu. Büyük bir şehrin bütün erkekleri tamamen imha edilmiş, öldürülmüştü. Erkeklerden yalnız Yadigâr Han sağ olarak bırakılmıştı. Kadınlara karşı da fevkalade şiddetle muamele edilmişti. Vakanüvis, çarın Kazan Hanlığı'nın bütün zenginliğini, bütün çocuk ve kadınlarını askerlerine hediye ettiğini yazmaktadır. O kadar büyük ganimetler elde edildi ki, Tatarlara ait kıymetli eşya almayan Rus askeri kalmamıştı. Şehre girdikten sonra başlayan çapulculuk ve talan günlerce devam etti.
Kazan Hanlığı Tarihi
Onur
@Onurbeg
·16 Eylül 2023 10:09
Kale içinde harp bittikten sonra burada dehşetli katliamlar başladı. Rus kumandanları şehirdeki bütün erkeklerin kılıçtan geçirilmesini emretti. Erkeklerin yanı sıra pek çok kadın ve çocuk da öldürüldü.
"Merhametsizce pis erkekleri ve kadınları öldürünüz" emri yerine getirildi. Şehir dehşetli bir manzara arzediyordu: yangın ateşleri göklere yükseliyor, evler yağma ediliyor, sokaklar cesetlerle dolu idi. Kaldırımlar ve yollar insan kanı içindeydi. Kazanka Nehri'nin üstünü de kütle hâlinde cesetler kaplamıştı. Sokaklar cesetlerden dolayı geçilmez hâle gelmişti. IV. İvan'ın Kazan kalesine merasimle girebilmesi için Han Sarayı'ndan Muraleyevo kapısına doğru uzanan 200 metrelik mesafeyi bin bela temizleyebildiler.
Sayfa 136 - Tsarstvennaya Kniga, s. 306-309Kitabı okudu
Hakikatten Rusların zayiatı çok büyüktü. Vakanüvis bu hususta şunları yazıyor: "Başkumandanlar da kaçmaya muvaffak olamadılar. Kumandanlardan beşi öldü. Üç Yaroslavl knezi Andrey Penkov, Mihail Kurbskiy, Karamış ve kardeşi Rodonal, Fedor Kiselev ve Knez Dmitriy sağ olarak esir düştüler. Han bunlara işkence etti. Bu suretle 100.000 Rus askerinden yalnız 7.000'i sağ kaldı. Mütebakisi kılıçtan geçirildi ve kaçarlarken İdil Nehri'nde boğuldular. İdil suyu cesetle doldu. Kazan Nehri ile Kaban Gölü baştan başa Hristiyan kanı ile kıpkırmızı oldu ve Bulak kanalına toplanan Hristiyanların cesetleri üstünden Tatarlar köprüden geçer gibi geçtiler. Pek çok askerden başka büyük knezler, boyar oğulları, büyük ve küçük kumandanlar helak oldu. Kazan Hanı o derece zenginleşti ki, o kadar çok altın, gümüş, at, harp malzemesi ve esir aldı ki, bunların hesabını yapmak imkânsızdı. Kazan Hanlığı "altın dağ" hâline geldi."
Kazan Hanlığı Tarihi
Onur
@Onurbeg
·12 Eylül 2023 13:23
Askerlerinin mağlubiyetini haber alan Moskova hükümeti derhâl ikinci bir ordu topladı, mağlup askerin bakiyesine harbe girmekten içtinap etmelerini ve yeni orduyu beklemelerini emretti.
Rus süvarisi, nehir yolu ile gemilerle gelen Rus piyadesinden biraz geç kaldı ve Kazan'a ancak 22 Haziran'da erişti. Süvariler geldikten sonra Rus kumandanı, Moskova hükümetinin emrine uymayarak yeni askerî kuvvet gelmeden Kazan'a hücum etti. Kazanlılar bu defasında da galebe çaldılar ve Ruslara büyük zayiat verdiler. Rus vakanüvisi bu hadiseyi şöyle anlatıyor:
"25 Haziran'da Ruslar Kazan şehrine hücumu sahilden (İdil sahilinden) başlattılar ve şehre yakın bir yerde Tatarlara mağlup oldular."
Payitaht hiçbir zarar ve ziyana uğramadı ve düşman ikinci defa da mağlup oldu.
Kazan Hanlığı Tarihi
Askerlerinin mağlubiyetini haber alan Moskova hükümeti derhâl ikinci bir ordu topladı, mağlup askerin bakiyesine harbe girmekten içtinap etmelerini ve yeni orduyu beklemelerini emretti.
Rus süvarisi, nehir yolu ile gemilerle gelen Rus piyadesinden biraz geç kaldı ve Kazan'a ancak 22 Haziran'da erişti. Süvariler geldikten sonra Rus kumandanı, Moskova hükümetinin emrine uymayarak yeni askerî kuvvet gelmeden Kazan'a hücum etti. Kazanlılar bu defasında da galebe çaldılar ve Ruslara büyük zayiat verdiler. Rus vakanüvisi bu hadiseyi şöyle anlatıyor:
"25 Haziran'da Ruslar Kazan şehrine hücumu sahilden (İdil sahilinden) başlattılar ve şehre yakın bir yerde Tatarlara mağlup oldular."
Payitaht hiçbir zarar ve ziyana uğramadı ve düşman ikinci defa da mağlup oldu.
Kazan Hanlığı Tarihi
Onur
@Onurbeg
·12 Eylül 2023 13:17
Damlayan su taşları nasıl delerse, küçük böcekler büyük ağaçları içeriden yavaş yavaş nasıl kemirirse, Hanbike de Muhammed Emin Han'ın Ruslara olan sadakatini öyle kemirdi. "Rus knezlerinin ellerinde çırak olan han, hiçbir vakit Kazan ilinde büyük han olamaz, sen Moskova Knezliği'nden Kazan Hanlığı'nı kurtarmalısın, yoksa senin kardeşini sürgünde öldürdükleri gibi Ruslar seni de sefalette öldüreceklerdir" diye telkinatta bulundu. Han da hanbikeyi sevdiği için onun telkinatına kapıldı.
Sayfa 46Kitabı okudu